心灵不自由 创新无从谈起 KHÔNG CÓ TỰ DO TƯ TƯỞNG THÌ KHÔNG THỂ CÓ SÁNG TẠO

 

心灵不自由 创新无从谈起	KHÔNG CÓ TỰ DO TƯ TƯỞNG THÌ KHÔNG THỂ CÓ SÁNG TẠO
张维迎 中国经济人论坛 2017年07月04日	Trương Duy Nghênh Diễn đàn Kinh tế Trung Quốc 04/07/2017
本文作者介绍：张维迎 - 原北京大学光华管理学院院长，经济学教授；北京大学网络经济研究中心主任。	Giới thiệu về tác giả của bài viết này: Trương Duy Nghênh - Nguyên Hiệu trưởng Trường Quản lý Quảng Hoa Đại học Bắc Kinh, Giáo sư Kinh tế; Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Mạng Đại học Bắc Kinh.
中国体制的基本特点是限制人的自由，扼杀人的创造性，扼杀企业家精神。中国人最具创造力的时代是春秋战国时期和宋代，这不是偶然的。这两个时代也是中国人最自由的时代。	Các đặc điểm cơ bản của hệ thống Trung Quốc là nó hạn chế quyền tự do của con người, kìm hãm sự sáng tạo của con người và kìm hãm tinh thần kinh doanh. Không phải ngẫu nhiên mà các thời đại sáng tạo nhất của người Trung Quốc là thời Xuân Thu và nhà Tống. Hai thời đại này cũng là thời đại tự do nhất của người Trung Quốc.

INDIVIDUAL LIBERTY AND CIVIL SOCIETY	Tự do Cá nhân và Xã hội Dân sự
by Richard M. Ebeling	Richard M. Ebeling
February 1, 1993	1/1/1993
In 1819, the French classical liberal, Benjamin Constant, delivered a lecture in Paris entitled, “The Liberty of the Ancients Compared with that of the Modems.” He drew his audience’s attention to the fact that in the world of ancient Greece, “the aim of the ancients was the sharing of [political] power among the citizens of the fatherland: this is what they called liberty. [But] the citizen, almost always sovereign in public affairs, was a slave in all his private relations. As a citizen, he decided peace and war, as a private individual, he was constrained, watched and repressed in all his movements; as a member of the collective body, he interrogated, dismissed, condemned, beggared, exiled, or sentenced to death his magistrates and superiors; as a subject of the collective body he could be deprived of his status, stripped of his privileges, banished, put to death, by the discretionary will of the whole to which he belonged…. The ancients, as Condorcet says, had no notion of individual rights. Men were, so to speak, merely machines, whose gears and cog-wheels were regulated by the law. . . . The individual was in some way lost in the nation, the citizen in the city.”	Năm 1819, Benjamin Constant[1], nhà hoạt động chính trị chủ trương tự do, đọc một diễn văn tại Paris tựa đề “The Liberty of the Ancients Compared with that of the Moderns.” Ông lưu ý cử tọa tới sự kiện là trong thế giới cổ Hy Lạp “mục đích của người thời xưa là chia sẻ quyền lực [chính trị] giữa các công dân của tổ quốc: điều này được họ gọi là tự do. [Nhưng] người công dân, tuy hầu như luôn luôn có thẩm quyền tối cao trong các việc công, lại là người nô lệ trong các quan hệ riêng tư. Với tư cách là công dân, họ quyết định chiến tranh và hòa bình, nhưng với tư cách cá nhân họ bị gò bó, theo dõi và áp bức trong tất cả mọi hành động của mình; với tư cách là một thành phần của tập thể, họ chất vấn, bãi nhiệm, kết tội, bần cùng hóa, đầy ải, hay xử tử các thủ hiến hay thượng cấp của họ; với tư cách là thần dân của một tập thể họ có thể bị tước đoạt địa vị, lấy hết quyền lực, lưu đầy, xử tử theo quyết định tùy tiện của tập thể mà họ lệ thuộc…Như Condorcet[2] nói người xưa không có ý niệm gì về quyền cá nhân. Nghĩa là con người chỉ là cái máy, các bộ phận vận chuyển đều theo pháp luật… Trong tình trạng đó con người thời xưa chỉ là một cá nhân bị lạc lõng trong quốc gia, một công dân cô độc trong một thành phố.”

MY TIME WITH THE COFFEE KING OF VIETNAM TÔI VÀ VUA CAFÉ VIỆT NAM

MY TIME WITH THE COFFEE KING OF VIETNAM	TÔI VÀ VUA CAFÉ VIỆT NAM
By Catherine Karnow	Catherine Karnow
I have been photographing Vietnam for 21 years, and returned last fall to see what had changed. I was especially interested in new wealth as there haven’t been millionaires there until the last few years. I wondered what wealth looked like in a Communist country.	Tôi đã chụp ảnh Việt Nam suốt 21 năm và đã quay lại đây mùa thu năm ngoái*. Lần này tôi đặc biệt quan tâm đến người giàu. Vì mãi cho đến cách đây mấy năm, vẫn còn chưa triệu phú nào. Tôi muốn biết giới giàu có trong một đất nước cộng sản trông như thế nào.
	*2011

BIRTHRIGHT QUYỀN SINH CON

BIRTHRIGHT	QUYỀN SINH CON
What’s next for Planned Parenthood?	Chuyện gì sẽ xảy ra với việc làm mẹ kế hoạch hóa
By Jill Lepore New Yorker, Nov 14th, 2011	Jill Lepore New Yorker, 14 tháng 11, năm 2011.
Margaret Sanger opened the country’s first birth-control clinic, in Brooklyn, in 1916, an action that led to her being arrested and sentenced to thirty days in jail.	Margaret Sanger đã khai trương phòng khám kiểm soát sinh đẻ đầu tiên ở Brooklyn, năm 1916, một hành động dẫn đến việc bà cô bị bắt và bị kết án 30 ngày tù.
The Planned Parenthood health center in Brooklyn occupies ten thousand square feet on the sixth floor of an office building across the street from a courthouse. After you get off the elevator, you have to go through a metal detector. A guard behind bulletproof glass inspects your bags. The day I was there, in June, the waiting room was full; the line at the registration desk was ten deep. A bowl on the counter was filled with condoms, giveaways. A sign on the wall explained Plan B, the morning-after pill. In the waiting room, a couple of dozen women sat in rows of blue plastic chairs, texting. A few wandered over to a display of glossy brochures and picked up “Am I Ready to Have Sex?” or “Birth Control and GYN Care: For free. For real.”	Trung tâm sức khỏe của tổ chức Kế Hoạch Hóa Gia Đình (KHHGĐ) ở Brooklyn, Nữu Ước chiếm trên 10 ngàn square feet trên tầng sáu của một tòa nhà. Sau khi bước ra khỏi thang máy, bạn sẽ phải đi qua một máy quét kim loại. Một nhân viên bảo vệ ngồi sau tấm kính chống đạn dày sẽ khám xét túi xách của bạn. Lúc tôi tới đó, vào một ngày tháng Sáu, thì trong phòng chờ đã đông người, với hơn 10 người đang đứng xếp hàng trước bàn đăng ký. Trên mặt quầy có một cái tô đựng bao cao su để cho không. Trên tường có một tấm bảng giải thích Kế hoạch B- viên “Thuốc Ngừa thai Sáng hôm sau”. Trong phòng chờ, khoảng vài chục phụ nữ đang ngồi trên những chiếc ghế nhựa màu xanh dương, nhắn tin trên điện thoại. Một vài người thơ thẩn tới chỗ kệ đựng tờ rơi, chọn lấy “Tôi đã Sẵn sàng để Quan hệ Tình dục chưa?”, hay là “Sinh đẻ Kế hoạch và Chăm sóc Phụ khoa: Miễn phí.”

THẬP NIÊN THỤ MỘC, BÁCH NIÊN THỤ NHÂN 十年树木,百年树人

十年树木,百年树人 THẬP NIÊN THỤ MỘC, BÁCH NIÊN THỤ NHÂN	FOR TEN YEARS’ PLAN, PLANT TREES, FOR A CENTURY’S PLAN, PLANT MEN	MƯỜI NĂM TRỒNG CÂY, TRĂM NĂM TRỒNG NGƯỜI
一年之计, 莫如树谷; 十年之计, 莫如树木; 终身之计, 莫如树人.  一树一获者, 谷也; 一树十获者, 木也; 一树百获者, 人也. 我苟种之, 如神用之, 举事如神, 唯王之门. 管仲 Nhất niên chi kế, mạc như thụ cốc; thập niên chi kế, mạc như thụ mộc; chung thân chi kế, mạc như thụ nhân. Nhất thụ nhất hoạch giả, cốc dã; nhất thụ thập hoạch giả, mộc dã; nhất thụ bách hoạch giả, nhân dã. Ngã cẩu chủng chi, như thần dụng chi, cử sự như thần, duy vương chi môn.	For a year's plan, nothing matches planting grains. For ten years' plan, nothing matches planting trees. For a lifelong plan, nothing matches 'planting' men. What one gets out of a year's planting are grains. What returns 10 times the planting are trees. What returns 100 times the 'planting' are men. If I truly plant a seed [of teaching to my pupils], I will be able to use them like spirits. If ruling a country is done in such a fashion, that truly is the way of being the king.	Kế cho một năm thì không gì bằng trồng lúa; kế cho mười năm thì không gì bằng trồng cây; kế cho suốt đời thì không gì bằng trồng người. Trồng một mà lợi ích một đó là lúa; trồng một mà lợi ích mười, đó là cây; trồng một mà lợi ích một trăm đó là con người. Nếu chúng ta chú trọng trồng người, thì hiệu dụng như thần, làm việc mà thu được hiệu quả thần kì thì chỉ có con đường của bậc vương giả mới có thể làm được.
Quản Trọng	Guang Zhong	Quản Trọng (723/716 TCN – 645 TCN)

POPULISM CHỦ NGHĨA DÂN TÚY

POPULISM	CHỦ NGHĨA DÂN TÚY
Wise Geek	Wise Geek
Populism is a political philosophy which focuses on standing up for the rights and positions of the common people as opposed to the elite and the government. Several political movements around the world have promoted populist ideals. When used to describe political rhetoric, an individual or a political party, the term often carries pejorative connotations, and “populism” has become a loaded word to many people.	Chủ nghĩa dân túy là một triết lý chính trị tập trung bênh vực cho quyền lợi và địa vị của những người dân thường, đối lập với các tầng lớp tinh hoa và chính phủ. Một số phong trào chính trị trên thế giới đã tăng cường lý tưởng dân túy. Khi được sử dụng để mô tả hùng biện chính trị, một cá nhân hay một đảng chính trị, thuật ngữ này thường mang sắc thái miệt thị, và "chủ nghĩa dân túy" đã trở thành một từ nặng nề với nhiều người.

Why is freedom of speech important? Tại sao là quyền tự do ngôn luận lại quan trọng?

Why is freedom of speech important?	Tại sao là quyền tự do ngôn luận lại quan trọng?
Freedom of speech protects everyone from all walks of life to think and express themselves freely. Without this guaranteed freedom, unpopular opinions would be hidden out of fear of retribution, change and progress would come to a screeching halt and all of the other freedoms listed throughout the Constitution and all of the amendments that follow would crumble.	Tự do ngôn luận bảo vệ tất cả mọi người thuộc mọi tầng lớp xã hội được suy nghĩ và thể hiện bản thân một cách tự do. Không có tự do được bảo đảm này, ý kiến ​​không phổ biến sẽ bị che dấu vì sợ trả thù, thay đổi và tiến bộ đành phải dừng lại và tất cả các quyền tự do khác được liệt kê trong cả Hiến pháp và tất cả các tu chính án đi theo nó sẽ sụp đổ.
In areas of the world where freedom of speech is not protected, citizens are afraid to speak out against their government, even when it acts illegally, for fear of being locked away in a cell for life. According to the University of Virginia, historically, men, women and even some children were put to death for daring to speak out against a tyrannical monarch, an unjust parliament or legislature or even a powerful corporation.	Ở những   khu vực của thế giới nơi tự do ngôn luận không được bảo vệ, người dân sợ lên tiếng chống lại chính phủ của họ, ngay cả khi chính phủ hành động bất hợp pháp, vì sợ bị nhốt vào xà lim chung thân. Theo Đại học Virginia, xét về mặt lịch sử, nhiều đàn ông, phụ nữ và thậm chí một số trẻ em đã bị bức tử vì dám lên tiếng chống lại một vị vua chuyên chế, một quốc hội hay nền lập pháp bất công hoặc thậm chí một công ty quyền lực.

Rise Up and Salute the Sun Ngẩng mặt lên Chào đón mặt trời

Rise Up and Salute the Sun	Ngẩng mặt lên Chào đón mặt trời
A NATION'S GREATNESS DEPENDS ON ITS LEADER	QUỐC GIA CÓ VỸ ĐẠI HAY KHÔNG TÙY THUỘC VÀO NGƯỜI LÃNH ĐẠO
Suzy Kassem	Suzy Kassem
To vastly improve your country and truly make it great again, start by choosing a better leader. Do not let the media or the establishment make you pick from the people they choose, but instead choose from those they do not pick. Pick a leader from among the people who is heart-driven, one who identifies with the common man on the street and understands what the country needs on every level. Do not pick a leader who is only money-driven and does not understand or identify with the common man, but only what corporations need on every level.	Để chấn hưng mạnh mẽ đất nước của bạn và thực sự làm cho nó vỹ đại trở lại, hãy bắt đầu bằng cách chọn một nhà lãnh đạo tốt hơn. Đừng để các phương tiện truyền thông hoặc một thiết chế nào đó xui bạn chọn từ những người mà họ đã lựa, thay vào đó hãy chọn từ những người mà họ không lựa. Chọn một nhà lãnh đạo từ trong nhân dân, là người tâm huyết, người biết đồng nhất với thường dân trên đường phố và hiểu được những gì đất nước này cần ở mọi cấp. Đừng chọn một nhà lãnh đạo bị điều khiển chỉ bởi đồng tiền và không hiểu hay đồng cảm với những người dân thường, mà chỉ quan tâm tới những gì công ty cần ở mọi cấp.

WHAT IS KLEPTOCRACY? Chế độ đạo tặc là gì?

WHAT IS KLEPTOCRACY?	Chế độ đạo tặc là gì?
wiseGEEK
The pejorative term “kleptocracy” is applied to a government tainted by widespread greed and corruption and headed by a person who has used the government for personal enrichment and gain. While the suffix “-ocracy” often implies a form of government, kleptocracies are not forms of government, but rather governments so fundamentally corrupt that they are difficult, if not impossible, to salvage.	Thuật ngữ miệt thị "chế độ đạo tặc" được áp dụng cho một chính phủ bị nhiễm độc bởi thói tham lam và tham nhũng lan tràn và được cầm đầu bởi một người đã sử dụng chính phủ để làm giàu cá nhân và tư lợi. Trong khi các hậu tố "-ocracy" thường ngụ ý một hình thức của chính quyền, thì kleptocracies không phải là một hình thức chính quyền, mà là nhiều chính quyền nên về cơ bản bị tha hóa tới mức mà rất khó, nếu không muốn nói là không thể, cứu vãn được nữa.
Most commonly, this situation arises in authoritarian governments. Such governments lend themselves to corruption because there is little accountability and the head of the government usually appoints friends, family members, and close associates to key positions in the government in order to retain control. This sets up a ruling class, and with no accountability, members of the government can freely abuse government funds.	Thông thường thì, tình trạng này phát sinh trong các chính quyền độc tài. Chính phủ bán mình cho tham nhũng do họ không hề có trách nhiệm và người đứng đầu chính phủ thường bổ nhiệm bạn bè, các thành viên gia đình, và các cộng sự gần gũi vào các vị trí chủ chốt trong chính phủ để duy trì sự kiểm soát. Điều này thiết lập một tầng lớp thống trị, mà không có trách nhiệm, các thành viên của chính phủ có thể tự do lạm dụng ngân quỹ của chính phủ.

WHAT ARE THE FIVE PURPOSES FOR COMMUNICATION? Năm mục đích của giao tiếp là gì?

WHAT ARE THE FIVE PURPOSES FOR COMMUNICATION?	Năm mục đích của giao tiếp là gì?
The five purposes for communication are to inform, imagine, influence, meet social expectations and express feelings. Most of the problems that occur in relationships and between business organizations are due to ineffective communication, which can happen when people fail to communicate or when processes lead to confusion so the communication is not fully understood.	Năm mục đích giao tiếp là để thông báo, tưởng tượng, tạo ảnh hưởng, đáp ứng kỳ vọng xã hội và thể hiện cảm xúc. Hầu hết các vấn đề xảy ra trong mối quan hệ và giữa các tổ chức kinh doanh là do truyền thông không hiệu quả, mà có thể xảy ra khi mọi người không giao tiếp được hoặc khi quá trình giao tiếp dẫn đến sự nhầm lẫn vì vậy các thông tin không được hiểu một cách đầy đủ.

WHAT IS SOCIAL STABILITY? Ổn định xã hội là gì?

WHAT IS SOCIAL STABILITY?	Ổn định xã hội là gì?
Social stability is a sociological perspective that states a group always seeks to maintain equilibrium by forcing out ideas and individuals that disagree with popular opinion. This helps keep society in balance and promotes harmonious coexistence. A lack of social stability causes revolution and unrest in the group.	Ổn định xã hội là một quan điểm xã hội học cho rằng một nhóm luôn luôn tìm cách duy trì cân bằng bằng cách loại bỏ những ý tưởng và cá nhân không đồng ý với quan điểm phổ biến. Điều này giúp giữ cho xã hội được cân bằng và thúc đẩy sự chung sống hài hòa. Sự thiếu ổn định xã hội gây cách mạng và tình trạng bất ổn trong nhóm xã hội.

WHAT IS POLITICAL STABILITY? Ổn định chính trị là gì?

WHAT IS POLITICAL STABILITY?	Ổn định chính trị là gì?
Political stability is the durability and integrity of a current government regime. This is determined based on the amount of violence and terrorism expressed in the nation and by citizens associated with the state. A stable society is one that is satisfied with the ruling party and system of operations and is not interested in revolutionary or despotic ideas.	Ổn định chính trị là độ bền vững và tính toàn vẹn của một chế độ chính quyền hiện hành. Điều này được xác định dựa trên lượng bạo lực và khủng bố diễn ra trong cả nước và bởi các công dân liên quan đến nhà nước. Một xã hội ổn định là một xã hội trong đó người dân hài lòng với đảng cầm quyền và hệ thống điều hành và không quan tâm đến ý tưởng cách mạng, hay chuyên quyền.

ACADEMIC FREEDOM Tự do học thuật

TỰ DO HỌC THUẬT THEO TÔI HIỂU LÀ QUYỀN ĐƯỢC TÌM KIẾM SỰ THẬT VÀ CÔNG BỐ VÀ GIẢNG DẠY NHỮNG GÌ ĐƯỢC CHO LÀ SỰ THẬT. ANHXTANH
ACADEMIC FREEDOM	Tự do học thuật
The Editors of Encyclopædia Britannica	Ban biên tập viên Tự điển Bách khoa Encyclopædia Britannica
Academic freedom, the freedom of teachers and students to teach, study, and pursue knowledge and research without unreasonable interference or restriction from law, institutional regulations, or public pressure. Its basic elements include the freedom of teachers to inquire into any subject that evokes their intellectual concern; to present their findings to their students, colleagues, and others; to publish their data and conclusions without control or censorship; and to teach in the manner they consider professionally appropriate. For students, the basic elements include the freedom to study subjects that concern them and to form conclusions for themselves and express their opinions.	Tự do học thuật, tự do của người dạy và người học trong giảng dạy, học tập, và theo đuổi những tri ​​thức và nghiên cứu mà không bị những can thiệp hoặc hạn chế bất hợp lý từ phía pháp luật, các quy định về thể chế, hoặc áp lực công chúng. Yếu tố cơ bản của tự do học thuật bao gồm tự do của giáo viên về tìm hiểu bất kỳ chủ đề nào mà khêu gợi trí tuệ của họ quan tâm; tự do trình bày phát hiện của họ cho sinh viên, đồng nghiệp, và những người khác; tự do công bố các dữ liệu và kết luận của họ mà không bị kiểm soát hoặc kiểm duyệt; và tự do dạy theo cách mà họ cho là thích hợp về mặt chuyên môn. Đối với người học, các yếu tố cơ bản bao gồm tự do nghiên cứu các đối tượng mà họ quan tâm và hình thành kết luận cho bản thân và biểu đạt ý kiến ​​của mình.

WHAT IS ALTRUISM? Lòng vị tha là gì?

WHAT IS ALTRUISM?	Lòng vị tha là gì?
Altruism is when we act to promote someone else’s welfare, even at a risk or cost to ourselves. Though some believe that humans are fundamentally self-interested, recent research suggests otherwise: Studies have found that people’s first impulse is to cooperate rather than compete; that toddlers spontaneously help people in need out of a genuine concern for their welfare; and that even non-human primates display altruism.	Lòng vị tha là khi chúng ta hành động vì lợi ích của người khác, thậm chí ngay cả khi bản thân gặp phải nguy hiểm hay phải trả giá. Mặc dù một số người tin rằng con người về cơ bản vốn thích tư lợi, nhưng nghiên cứu gần đây cho thấy điều ngược lại: Các nghiên cứu đã phát hiện rằng phản ứng đầu tiên của con người là hợp tác hơn là cạnh tranh; rằng trẻ chập chững biết đi thường tự phát giúp người cần được giúp, xuất phát từ một mối quan tâm chính đáng về lợi ích của chính chúng, và rằng ngay cả động vật linh trưởng không thuộc loài người cũng biểu hiện lòng vị tha.

REMARKS BY PRESIDENT OBAMA AFTER MEETING WITH VIETNAMESE CIVIL SOCIETY LEADERS Phát biểu của Tổng thống Obama sau cuộc gặp gỡ các Nhà lãnh đạo xã hội dân sự Việt Nam

REMARKS BY PRESIDENT OBAMA AFTER MEETING WITH VIETNAMESE CIVIL SOCIETY LEADERS	Phát biểu của Tổng thống Obama sau cuộc gặp gỡ các Nhà lãnh đạo xã hội dân sự Việt Nam
The White House Office of the Press Secretary For Immediate Release May 24, 2016 JW Marriott Hotel Hanoi Hanoi, Vietnam 11:45 A.M. ICT	Nhà trắng Văn phòng Thư ký Báo chí Dành cho đăng tải ngay Ngày 24 tháng 5 năm 2016 Khách sạn JW Marriott Hà Nội Hà Nội, Việt Nam 11:45 A.M. ICT
PRESIDENT OBAMA:  I just had a wonderful conversation with some preeminent civil society activists here in Vietnam.  And I just want to thank them for taking the time to meet with me and discussing with me some of the important work that they’re doing, and the progress that’s being made here in Vietnam.	TỔNG THỐNG OBAMA: Tôi vừa có cuộc trao đổi tuyệt vời với một số nhà hoạt động xã hội dân sự ưu tú của Việt Nam. Tôi trân trọng cảm ơn họ đã dành thời gian tới đây gặp tôi và cùng trao đổi với tôi về những công việc quan trọng mà họ đang làm, và những tiến bộ đang diễn ra tại Việt Nam.