|
WHAT IS ALTRUISM?
|
Lòng vị tha là gì?
|
Altruism is when we act to promote someone else’s welfare,
even at a risk or cost to ourselves. Though some believe that humans are
fundamentally self-interested, recent research suggests otherwise: Studies
have found that people’s first impulse is to cooperate rather than compete;
that toddlers spontaneously help people in need out of a genuine concern for
their welfare; and that even non-human primates display altruism.
|
Lòng vị tha là khi chúng ta hành động vì
lợi ích
của người khác, thậm
chí ngay cả khi bản thân gặp phải nguy hiểm hay
phải trả giá. Mặc dù
một số người tin rằng con người về cơ bản vốn thích
tư lợi, nhưng nghiên
cứu gần đây cho thấy điều ngược lại: Các nghiên cứu đã phát
hiện rằng phản ứng
đầu tiên của con người là hợp tác hơn là cạnh tranh; rằng trẻ chập
chững biết đi thường tự
phát giúp
người cần được giúp, xuất phát
từ một mối quan tâm chính
đáng về lợi ích
của chính
chúng, và rằng ngay
cả động vật linh trưởng không thuộc loài người cũng biểu hiện
lòng vị tha.
|
Evolutionary scientists speculate that altruism has such
deep roots in human nature because helping and cooperation promote the
survival of our species. Indeed, Darwin himself argued that altruism, which
he called “sympathy” or “benevolence,” is “an essential part of the social
instincts.” Darwin’s claim is supported by recent neuroscience studies, which
have shown that when people behave altruistically, their brains activate in
regions that signal pleasure and reward, similar to when they eat chocolate
(or have sex).
|
Các nhà khoa học
nhiên cứu về tiến hóa
cho rằng lòng vị tha có gốc rễ sâu xa trong bản chất con người bởi
vì giúp đỡ và hợp tác
thúc đẩy sự tồn tại của loài người chúng ta. Thật vậy, chính
Darwin cũng lập luận
rằng lòng vị tha, mà ông gọi là "sự cảm thông" hay "lòng nhân
từ", là "một phần quan trọng của bản năng xã hội."
Tuyên bố của Darwin được hỗ trợ bởi
các nghiên cứu thần kinh học gần đây, mà đã chỉ ra rằng khi người ta cư xử
vị tha, não của họ hoạt hóa ở những khu vực báo hiệu niềm vui và phần thưởng, tương tự
như khi họ ăn sô cô la (hoặc có quan hệ tình dục).
|
This does not mean that humans are more altruistic than
selfish; instead, evidence suggests we have deeply ingrained tendencies to
act in either direction. Our challenge lies in finding ways to evoke the
better angels of our nature.
|
Điều này không có nghĩa là con người nhiều vị tha hơn ích
kỷ, thay vào đó, bằng chứng cho thấy chúng ta có những khuynh hướng đã
bén rễ rất sâu: hànht
động trong theo cả hai hướng. Thách thức của chúng ta nằm ở chỗ tìm cách để khơi
đậy các thiên thần
tốt đẹp hơn trong bản chất của chúng ta.
|
Why Practice
Altruism?
Nice guys finish last? Hardly. More and more, research
suggests that practicing altruism enhances our personal well-being
- emotionally,
physically, romantically, and perhaps even financially. It’s also crucial to
stable and healthy communities, and to the well-being of our species as a
whole. Still need to be convinced to be kind?
|
Tại sao lại thực hành Lòng vị tha?
Có phải
những kẻ tốt bụng thường phải chậm chân? Hầu như không phải thế. Ngày càng có nhiều nghiên cứu
cho thấy rằng thực hành lòng vị tha tăng cường sự lành
mạnh về nhân cách của
chúng ta –
về mặt tình cảm, thể
chất, tình yêu lãng mạn, và thậm chí cả về phương diện tài chính. Điều
đó cũng rất quan
trọng đối vớimột cộng đồng ổn định và lành mạnh, và đối
với sự lành mạnh của cả
loài người
chúng ta. Chúng ta
vẫn cần được thuyết
phục để làm người tử tế?
|
Altruism makes us happy: Researchers have consistently
found that people report a significant happiness boost after doing kind deeds
for others. Some studies suggest giving to others makes people feel happier
than spending money on themselves; this has even been found among kids. These
good feelings are reflected in our biology: Giving to charity activates brain
regions associated with pleasure, social connection, and trust. Scientists
also believe that altruism may trigger the release of endorphins in the
brain, giving us a “helper’s high.”
|
Lòng vị tha làm cho chúng ta hạnh phúc: Các nhà nghiên cứu
đã liên tục phát hiện ra rằng nhiều người kể lại họ
đã hạnh phúc
hơn đáng kể sau khi
làm việc tốt cho người khác Một số nghiên cứu cho thấy việc
trao tặng cho người
khác khiến người ta cảm thấy hạnh phúc hơn là chi tiêu cho
chính bản thân mình,
điều này thậm chí còn được phát hiện ở cả trẻ em. Những tình cảm tốt đẹp này
được phản ánh trong gây hoạt hóa các vùng não có liên quan đến niềm vui
thích, kết nối xã
hội, và sự tin cậy. Các nhà khoa học cũng tin rằng lòng vị tha có thể kích
hoạt việc phóng endorphin trong não, khiến chúng ta thấy lâng
lâng "khi
làm người trợ giúp.”
|
Altruism is good for our health: People who volunteer tend
to experience fewer aches and pains, better overall physical health, and less
depression; older people who volunteer or regularly help friends or relatives
have a significantly lower chance of dying. Researcher Stephen Post reports
that altruism even improves the health of people with chronic illnesses such
as HIV and multiple sclerosis.
|
Lòng vị tha là tốt cho sức khỏe của chúng ta: Những người tình nguyện có xu
hướng ít bị đau nhức, sức khỏe tổng thể tốt hơn, và ít bị
trầm cảm; những người
cao tuổi làm tình nguyện hoặc thường xuyên giúp đỡ bạn bè hoặc người thân
có khả năng tử vong thấp hơn đáng kể. Nhà nghiên cứu Stephen đã
báo cáo rằng
lòng vị ta thậm chí cải thiện sức khỏe những
người bị bệnh mãn
tính như HIV và đa xơ cứng.
|
Altruism is good for our bottom line: Studies suggest that
altruists may reap unexpected financial benefits from their kindness because
others will feel compelled to reward their kindness; other research has found
that donating money to charity might make corporations more valuable. Across
the animal kingdom, animals that cooperate with each other are more productive
and survive longer.
|
Lòng vị tha cũng tốt cho lợi ích thực tế của
chúng ta: Các nghiên cứu cho thấy rằng những
người có lòng vị tha
có thể gặt hái những lợi ích tài chính bất ngờ từ lòng tốt của họ vì những
người khác sẽ cảm thấy có nhu cầu đáp lại lòng tốt của họ; một
nghiên cứu khác phát
hiện ra rằng đóng góp cho tổ chức từ thiện có thể làm cho các công
ty trở nên có giá trị
hơn. Trong khắp thế giới động vật, các con vật hợp tác với nhau hoạt
động có hiệu quả hơn
và sống sót lâu hơn.
|
Altruism is good for our love lives: When researcher David
Buss surveyed more than 10,000 people across 37 cultures, he found that
kindness was their most important criterion for a mate and the single
universal requirement for a mate across all cultures.
|
Lòng vị tha là tốt cho đời sống tình yêu của chúng ta: Khi nhà nghiên cứu David Buss
khảo sát hơn 10.000 người khắp 37 nền văn hóa, ông đã nhận thấy rằng lòng tốt là tiêu chí
quan trọng nhất của người bạn đời và là yêu cầu phổ quát
duy nhất đối với một người bạn đời ở tất cả các nền văn hóa.
|
Altruism fights addiction: Studies have shown that addicts
who help others, even in small ways, can significantly improve their chances
of staying sober and avoiding relapse; this is true among adults and
adolescents alike.
|
Lòng vị tha chống được nghiện: Các nghiên cứu đã chỉ ra
rằng những người nghiện mà biết giúp đỡ người khác, ngay cả trong những
việc nhỏ
nhặt, có thể cải
thiện đáng kể cơ hội tỉnh táo của họ và tránh cơn nghiện
tái phát, điều này là
đúng cả ở người lớn lẫn thanh thiếu niên.
|
Altruism promotes social connections: When we give to
others, they feel closer to us, and we also feel closer to them. “Being kind
and generous leads you to perceive others more positively and more
charitably,” writes positive psychologist Sonja Lyubomirsky in her book The
How of Happiness, and this “fosters a heightened sense of
interdependence and cooperation in your social community.”
|
Lòng vị tha thúc đẩy kết nối xã hội: Khi chúng ta trao
tăng cho người khác,
họ cảm thấy gần gũi hơn với chúng ta, và chúng ta cũng cảm thấy gần gũi hơn với họ
"Sự tử tế và hào phóng dẫn bạn đến cảm nhận người khác tích cực hơn
và từ tâm hơn", nhà tâm lý học tích cực Sonja Lyubomirsky đã
viết
điều này trong cuốn sách Làm
thế nào để hạnh phúc, của bà và điều đó "nuôi dưỡng một nhận thức cao về tương thuộc và hợp tác trong cộng đồng
xã hội của bạn."
|
Altruism is good for education: High-quality service
learning programs, where students complement their classroom learning with
real-world community service, improve academic performance and make students
feel more connected to their school. And when students engage in “cooperative
learning,” where they must work together to complete a project, they are more
likely to have positive relationships, better psychological health, and are
less likely to bully.
|
Lòng vị tha tốt cho giáo dục: các chương trình học tập
dịch vụ chất lượng cao, nơi học sinh bổ sung cho học tập
trên lớp bằng
các dịch vụ cộng đồng
trong thế giới
thực, đã cải thiện thành tích học tập và làm cho học sinh cảm thấy được kết nối
nhiều hơn với mái trường của mình. Và khi học sinh tham gia
vào "học tập hợp
tác," lúc mà chúng phải làm việc cùng nhau để hoàn
thành một dự án, chúng có nhiều khả năng có các mối quan hệ tích cực,
có sức khỏe tâm lý
tốt hơn, và ít có khả năng bắt nạt nhau.
|
Altruism is contagious: When we give, we don’t only help
the immediate recipient of our gift. We also spur a ripple effect of
generosity through our community. Research by James Fowler and Nicholas
Christakis has shown that altruism can spread by three degrees—from person to
person to person to person. “As a result,” they write, “each person in a
network can influence dozens or even hundreds of people, some of whom he or
she does not know and has not met.”
|
Lòng vị tha thường lan truyền: Khi chúng ta trao
tặng, chúng ta không chỉ giúp người nhận trực
tiếp quà tặng của
chúng ta. Chúng ta còn tạo ra một hiệu ứng con sóng làm lan
tỏa sự rộng lượng ra
khắp cộng đồng. Một
nghiên cứu của James
Fowler và Nicholas Christakis cho thấy lòng vị tha có thể lan truyền
với ba mức độ - từ người này sang người khác rồi
sang người
khác nữa. Hai
nhà nghiên cứu đã viết: "Kết quả là mỗi người trong một mạng lưới có thể ảnh hưởng đến hàng chục,
thậm chí hàng trăm người khác, trong đó có một số người mà ta không biết và
chưa hề gặp mặt."
|
How to Cultivate
Altruism?
|
Làm thế nào để nuôi dưỡng Lòng vị tha?
|
Studies show that kids behave altruistically even before
they’ve learned to talk. But too often, we don’t act on our propensities for
kindness as we get older. Here are some specific, science-based activities
for cultivating altruism from our new site Greater Good in Action:
|
Nghiên cứu cho thấy rằng khi còn trẻ con chúng
ta biết
cư xử vị tha trước
khi học được cách nói chuyện. Nhưng thông thường, chúng ta lại
không hành động dựa theo
thiên hướng tử tế khi
chúng ta lớn lên. Dưới đây là một số hoạt động cụ thể, dựa trên khoa học để
nuôi dưỡng lòng vị
tha từ trang web mới của chúng tôi Greater Good in Action:
|
-Random acts of kindness: How to feel happier by doing things for others.
-Feeling Connected: A writing exercise to foster connection and kindness.
-Put a human face on suffering: When reading the news, look for profiles of specific
individuals and try to imagine what their lives have been like.
-Eliciting altruism: Create reminders of connectedness.
|
-Hành vi tử tế ngẫu
nhiên: Làm thế
nào để cảm thấy hạnh phúc hơn bằng cách làm việc cho người khác.
-Cảm giác kết nối: Viết một bài luận để thúc đẩy kết nối và sự tử tế.
-Thử mang khuôn mặt người đang đau khổ:
Khi đọc tin tức, hãy tìm kiếm hồ sơ của các cá nhân cụ thể và cố gắng hình
dung ra cuộc sống của
họ như thế nào.
-Khơi gợi lòng vị tha: Hãy tạo ra những
lời nhắc nhở về
các kết
nối.
|
Here are some broader ways to nurture our own altruistic
instincts—and help motivate altruism in others.
|
Dưới đây là một phương diện rộng lớn hơn để nuôi dưỡng bản
năng vị tha của chúng ta nhằm giúp thúc đẩy lòng vị tha ở những người khác.
|
Get connected: Feeling connected to other
people -even by just reading words like “community” and “relationship”
- makes us more
altruistic. Reminders of connection can be very subtle: In one study, when
toddlers simply saw two dolls facing each other in the background of a photo,
they were three times more likely to be helpful than when they saw the dolls
in other poses.
|
Giữ kết nối: Cảm nhận kết nối với mọi người, thậm chí bằng
cách đọc những từ như "cộng đồng" và
"quan hệ" – cũng là chúng ta vị tha hơn. Những
lời nhắc nhở về kết nối có thể rất tinh tế: Trong
một nghiên cứu, khi những trẻ chỉ mới tạp đi chỉ cần nhìn thấy hai con búp bê nhìn
vào mặt nhau trong
nền của một bức hình chụp, thì điều đó đã tạo ra hiệu quả gấp
ba lần so
với khi nhìn thấy
những con búp bê ở những tư thế khác.
|
Get personal: We’re more altruistic when we
see people as individuals, not abstract statistics. So if you want to
encourage aid to people in need, give their problem a human face. By the same
token, people respond more altruistically when they feel personally
responsible for a problem: Bystanders to a crisis are much more likely to
respond if singled out individually—“Hey, you in the striped shirt, can you
help me?”—than if they hear a general appeal for help.
|
Tiếp xúc cá nhân: Chúng ta vị tha hơn khi chúng ta nhìn
nhận người khác như
những cá nhân,
chứ không phải là
thống kê trừu tượng. Vì vậy, nếu bạn muốn khuyến khích hỗ trợ cho người
cần giúp, hãy
xác định một người cụ thể với vấn đề cụ thể. Tương tự như
vậy, người ta đáp ứng vị tha hơn khi họ cảm thấy có trách nhiệm cá nhân đối với một
vấn đề: Những người đứng chứng kiến một cuộc khủng hoảng có nhiều khả năng đáp ứng hơn
nếu được
chỉ ra đích
danh cá nhân - "Này, anh bạn mặc áo sọc ơi, làm ơn giúp tôi với?" - hơn nếu họ nghe thấy một
lời kêu gọi chung để được giúp đỡ” – so với khi họ nghe một
lời kêu gọi trợ giúp chung chung.
|
See yourself in
others: In
general, people are much more likely to help members of their own group—but
research has shown that who we think belongs to our “in-group” can be very
malleable. Finding a thread of similarity with someone else—even something as
simple as liking the same sport or sports team—can motivate altruistic action
toward that person, in some cases overcoming group rivalries in the midst of
war.
|
Soi mình nơi người khác: Nói chung, những người có hay giúp đỡ hơn các thành viên của riêng nhóm
mình - nhưng nghiên cứu đã chỉ ra rằng người mà chúng ta nghĩ rằng thuộc về “nhóm
riêng” chúng ta có thể rất linh
động. Việc tìm một manh mối
về điểm
tương đồng nào đó với
một người khác – ngay cả những điều đơn giản như thích các môn thể
thao hay các đội thể thao – cũng có thể thúc đẩy hành động vị tha
đối với người đó, trong một số trường hợp còn vượt qua được sự kình địch giữa các nhóm đang đối
đầu
|
Give thanks: Grateful people are more
generous, perhaps because they’re paying forward the gifts they appreciate
receiving from others. Receiving gratitude can also encourage altruism—for
instance, when a server writes “thank you” on a restaurant bill his or her
tip goes up by as much as 11 percent.
|
Hãy cảm ơn: Những người biết ơn là những
người hào phóng hơn,
có lẽ vì họ đang đền ơn kế tiếp những món quà mà họ trân quý
khi nhận được từ
những người khác. Nhận sự biết ơn cũng có thể khuyến khích lòng vị tha - khi một người phục
vụ ghi hai
chữ "cảm
ơn" lên hóa đơn tính tiền của nhà hàng thì tiền thưởng của họ tăng
thêm đến 11 phần
trăm.
|
Lead by example: People who consistently display
altruism encourage others to follow suit. Simply reading about extraordinary
acts of kindness makes people more generous, perhaps because they experience
the warm, uplifting feeling psychologists call “elevation,” which we get when
we see unexpected acts of goodness. This is an especially important tip if
you’re caring for kids: Research suggests altruistic children have parents or
other caregivers who deliberately model helpful behavior or stress altruistic
values.
|
Hãy làm gương: Những người luôn biểu thị lòng vị tha sẽ khuyến khích những
người khác làm theo. Đơn giản chỉ cần đọc sách
về hành vi khác thường của lòng tử
tế cũng làm cho người
ta rộng
lòng hơn, có lẽ vì họ
trải nghiệm cái cảm giác thăng hoa ấm áp mà các nhà tâm lý học gọi là "lòng
cao
thượng", mà
chúng ta có được khi chúng ta nhìn thấy những hành động tốt lành bất
ngờ của mình. Đây là
một mẹo đặc biệt quan trọng nếu bạn đang chăm sóc cho trẻ em: Nghiên cứu cho
thấy trẻ em vị tha đều có cha mẹ hoặc người thân chủ
tâm làm mẫu những
hành vi hữu ích hay nhấn mạnh giá trị của vị tha.
|
Put people in a good
mood: Feeling
happy makes people more generous. And because being generous seems to make
people happy, researcher Lara Aknin sees a “positive feedback loop” to altruism
that might benefit charitable organizations: “Reminding donors of earlier
donations could make them happy, and experiencing happiness might lead to
making a generous gift.”
|
Hãy khiến mọi người có tâm trạng tốt: Cảm thấy hạnh phúc làm cho người ta rộng lượng hơn. Và vì rộng lượng dường như cũng
làm cho mọi người
hạnh phúc, nhà nghiên cứu Lara Aknin ghi nhận một "vòng phản hồi tích
cực" đối với lòng vị tha mà có thể làm lợi cho các tổ chức từ thiện: "Nhắc những
người hiến tặng nhớ lại những đóng góp trước đó có thể khiến cho họ hạnh phúc, và việc
trải nghiệm hạnh phúc
có thể dẫn đến trao tặng một món quà hào phóng".
|
Encourage
collaboration and emphasize shared goals: When kids have to work together on a task,
they’re much more likely to share the fruits of their efforts evenly. When
students participate in “cooperative learning” exercises in small groups,
they’re more likely to show kindness toward their classmates in general.
|
Khuyến khích hợp tác
và nhấn mạnh mục tiêu chung: Khi trẻ em phải làm việc cùng nhau trong một nhiệm vụ,
họ có nhiều khả năng để chia sẻ những thành quả của những nỗ lực của họ đều
Khi học sinh tham gia "học tập hợp tác" bài tập theo nhóm nhỏ, họ
có nhiều khả năng để thể hiện lòng tốt đối với các bạn cùng lớp của mình nói
chung.
|
Acknowledge giving
- but not with rewards: People are more likely to be altruistic when
others will know of their good deeds, perhaps because they assume their
kindness will be reciprocated down the line. But too much acknowledgment can backfire: Young kids who receive material rewards for kindness become less
likely to help in the future.
|
Ghi nhận việc làm từ thiện nhưng không phải bằng phần thưởng:
Con người có nhiều khả năng vị tha hơn khi những người khác biết đến
những việc làm tốt
của họ, có lẽ bởi vì họ cho rằng lòng tốt của họ được hưởng
ứng. Nhưng quá nhiều sự ghi nhận có thể phản tác
dụng: trẻ em mà nhận được nhiều vật chất làm
phần thưởng cho lòng tốt của chúng sẽ trở nên ít giúp đỡ người
khác hơn trong tương lai.
|
Get time on your
side: In seminal
studies by Daniel Batson and John Darley, when people saw someone slumped on
a sidewalk, their decision to help depended on a single factor: whether they
were late to an appointment They were altruistic only when they felt like
they had the time to be—which offers important lessons for our increasingly
busy culture: slow down, don’t overschedule, and make time to be mindfully
aware of your surroundings.
|
Hãy để thời gian đứng về phía bạn: Trong
các nghiên cứu chuyên đề của Daniel Batson và John Darley, khi mọi người nhìn
thấy một người nào đó ngã trên vỉa hè, quyết định giúp đỡ của
họ phụ thuộc vào một
yếu tố duy nhất: liệu nó có làm bạn trễ giờ hay không. Họ vị tha chỉ khi họ cảm thấy có
đủ thời gian để làm
được
điều đó –
điều này cho
ta bài học quan trọng
về nền văn hóa
ngày càng bận rộn của chúng ta: sống chậm lại, không xếp lịch làm việc chồng
chất, và dành thời
gian để quan tâm nhận thức về môi trường xung quanh.
|
Help build a
supportive community: One study found that neighborhoods with more support structures for
kids, like extracurricular activities and religious institutions, had teens
who were more altruistic. The amount of wealth in their neighborhood wasn’t a
factor. This suggests volunteering doesn’t just make you feel good
- it also helps build
a more altruistic community.
|
Hãy góp tay xây dựng một cộng
đồng hỗ trợ: Một
nghiên cứu cho thấy các khu phố với nhiều cơ chế hỗ trợ cho trẻ em, như các
hoạt động ngoại khóa và các cơ sở tôn giáo, thường
có những thanh thiếu
niên vị tha hơn. Sự giàu có trong khu phố của họ không phải là một yếu
tố quyết định. Điều này cho thấy
hoạt động tình nguyện
không chỉ làm
cho bạn cảm thấy tốt cho bản thân, mà còn giúp xây dựng một cộng đồng vị
tha hơn.
|
Fight inequality: Studies suggest that when people
feel an inflated sense of status, they become less generous. Perhaps that’s
why wealthier people in the United States give a lower percentage of their
income to charity, especially when they live in neighborhoods with a high
proportion of other wealthy people. But when high-status people are made to
feel a compassionate connection to others, or feel their status dip, they
become more generous.
|
Đấu tranh với bất bình đẳng: Các
nghiên cứu cho thấy rằng khi người ta có cảm giác tự mãn về
địa vị, họ trở nên
kém hào phóng Có lẽ đó là lý do tại sao những người giàu ở Mỹ dành
một tỷ lệ thu nhập thấp
hơn để làm từ thiện, đặc biệt là khi họ sống trong những khu
phố có tỷ lệ cao
những người giàu có
khác. Nhưng khi người có địa vị cao cảm nhận được một kết nối do
lòng trắc ẩn với
người khác, hoặc khi
họ cảm thấy địa
vị của họ
sa sút, họ trở nên
rộng lượng hơn.
|
|
|
|
|
|
No comments:
Post a Comment
your comment - ý kiến của bạn