Beijing Shrugs at Shangri-La Bắc Kinh tránh né Đối thoại Shangri-La

Beijing Shrugs at Shangri-La	Bắc Kinh tránh né Đối thoại Shangri-La
Skipping a regional defense summit only created an opening for the U.S.	Việc Trung Quốc không tham dự một hội nghị thượng đỉnh quốc phòng trong khu vực chỉ tạo một khe hở có lợi cho Mỹ
By JOHN LEE	JOHN LEE
The biggest news out of this weekend's Shangri-La Dialogue—an annual Asian defense ministers' conference here—was U.S. Secretary of Defense Leon Panetta's announcement that Washington will shift its naval power to a 60%-40% balance between the Pacific and Atlantic Oceans, respectively. But to understand why this made such an impact on attendees, one needs to consider a related piece of news: China's minister didn't attend the conference at all.	Tin quan trọng nhất phát đi từ Đối thoại Shangri-La – một hội nghị bộ trưởng quốc phòng các nước châu Á hằng năm tại nơi đây – vào cuối tuần này là lời tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta, rằng Washington sẽ chuyển dịch lực lượng hải quân Mỹ để tạo sự quân bình theo tỉ lệ 60% và 40% giữa Thái Bình Dương và Đại Tây Dương. Nhưng để hiểu lý do tại sao điều này đã gây tác động lên các thành viên tham dự, người ta cần phải xét đến một thông tin liên quan: Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc (TQ) dứt khoát không tham dự hội nghị.
Last year's Shangri-La Dialogue was notable for the attendance and speech of Chinese Defense Minister Liang Guanglie. That was the first time Beijing sent a ministerial delegate to the Dialogue, one of the most important events on the Asian defense calendar. Any senior-level regional security conference without appropriate Chinese representation leaves an enormous hole in the program. China is at once the most formidable and distrusted Asian great power.	Đối thoại Shangri-La năm ngoái được nhiều người chú ý là nhờ sự hiện diện và bài diễn văn của Bộ trưởng Quốc phòng TQ Lương Quang Liệt. Đó là lần đầu tiên Bắc Kinh gửi một đại diện cấp bộ trưởng đến tham dự Đối thoại, một trong những cuộc họp quan trọng nhất trong năm trên thời biểu quốc phòng châu Á. Bất cứ một hội nghị an ninh khu vực cấp cao nào mà TQ không có đại diện thích đáng cũng sẽ để lại một lổ hổng to tướng trong chương trình nghị sự.
It had looked as though Beijing was finally ready to commit to this conference as befits its growing role in the region. Beijing's 2011 defense white paper cited participation in multilateral forums such as this one as a way China would build trust in the region.	Một năm trước đây hình như Bắc Kinh đã sẵn sàng tham gia hội nghị này vì nó phù hợp với vai trò đang lớn mạnh của mình ở trong khu vực. Bạch thư quốc phòng TQ năm 2011 lý giải rằng sự tham gia của Bắc Kinh trong các diễn đàn đa phương như diễn đàn này là một phương cách TQ xây dựng niềm tin trong khu vực.
Not this year. Despite earlier indications that he was eager to again participate General Liang was conspicuously absent in Singapore this weekend. Beijing is pulling back before its participation can even become a trend. And it's doing so in a way that only draws attention to its own domestic frailties while making the rest of the region increasingly uneasy about China's intentions.	Nhưng năm nay thì khác. Mặc dù có những dấu hiệu lúc đầu là Tướng Lương Quang Liệt muốn tham dự Đối thoại một lần nữa, nhưng sự vắng mặt của ông ta đã nổi bật tại Singapore vào cuối tuần này. Như vậy là, Bắc Kinh đang rút ra khỏi diễn đàn trước khi sự tham dự của mình có khả năng trở thành một xu thế. Và cách hành xử này chỉ lôi kéo sự chú ý của thế giới vào những yếu kém nội bộ của TQ đồng thời làm cho các nước khác trong khu vực ngày càng lo lắng về những ý định của TQ.
One theory for China's nonparticipation was that Beijing wanted to avoid public questioning of or challenges to its assertiveness over claims in the South China Sea. This isn't convincing. General Liang calmly fielded questions about Chinese policies and behavior in the disputed region from several questioners a year ago. Beijing has consistently used forums such as the Dialogue to reiterate its belief that these disputes should be handled between the disputants themselves, without involvement of outside powers (read: America). Beijing could have used the podium to further advance its line of argument, however self-serving, that American involvement will only exacerbate instability in the South China Sea and between Asian countries.	Một lý thuyết được đưa ra để giải thích việc TQ không tham dự Đối thoại là, Bắc Kinh muốn tránh bị công khai chất vấn và thách đố về thái độ quyết đoán của mình trong các tuyên bố chủ quyền tại Biển Nam Trung Hoa [Biển Đông]. Nhưng lý giải này không có khả năng thuyết phục. Chỉ mới một năm trước đây thôi, họ Lương đã bình thản trả lời một số người chất vấn ông về các chính sách và hành vi của TQ trong vùng biển tranh chấp. Bắc Kinh thường xuyên sử dụng các diễn đàn như Đối thoại Shangri-La để lặp đi lặp lại quan điểm cho rằng các cuộc tranh chấp này phải được giải quyết giữa chính các quốc gia tranh chấp, mà không cần đến sự xâm lo của cường quốc bên ngoài (phải đọc là: Mỹ). Đáng lẽ TQ có thể sử dụng diễn đàn này để đẩy mạnh lập luận cho rằng việc can thiệp của Mỹ sẽ chỉ làm xấu thêm tình trạng bất ổn tại Biển Nam Trung Hoa [Biển Đông] và giữa các nước châu Á, cho dù lập luận này có tỏ ra vì tự lợi (self-serving) đến đâu đi nữa.
The official explanation, given to the Dialogue organizers and relayed to the audience, that General Liang was preoccupied with "domestic priorities" is probably closer to the truth. But this still leaves a lot unexplained. Chinese leaders openly admit to the many domestic economic and social challenges they face. Indeed, admission of these challenges is often offered as evidence that the Chinese Communist Party (CCP) remains an inward looking rather than externally focused regime. This is hardly reason for a minister to break a previous commitment.	Lời giải thích chính thức, được Bắc Kinh đưa ra với ban tổ chức Đối thoại và được chuyển đến hội nghị, rằng tướng Lương Quang Liệt đang bận rộn với “nhiều ưu tiên trong nước” (domestic priorities) có lẽ là gần với sự thật hơn cả. Nhưng điều này vẫn không giải thích được gì. Các lãnh đạo TQ công khai thú nhận nhiều thách đố kinh tế và xã hội mà họ phải đối phó ở trong nước. Thật vậy, việc thú nhận những thách đố này thường được đưa ra để chứng tỏ rằng Đảng Cộng sản TQ (ĐCSTQ) vẫn còn là một cơ chế hướng nội hơn là hướng ngoại. Nhưng đây không phải là lý do để một vị bộ trưởng phải hủy bỏ một cam kết đã đưa ra từ trước.
More likely, an impending leadership transition that is clearly not proceeding smoothly—brought into focus by the Bo Xilai drama which has seen a popular Communist Party chief toppled—has spooked the Party. The appearance of unity is important enough at home, where it is supposed to deter acts such as the 1989 Tiananmen protests that sought to capitalize on apparent internal divisions. But unity is also an important foreign-policy tool.	Rất có thể là, việc chuyển giao quyền lãnh đạo sắp tới rõ ràng không tiến hành tốt đẹp -- một sự kiện được phơi bày do vụ Bạc Hy Lai, một lãnh đạo Đảng nổi tiếng, bị thanh trừng -- đã gây hoảng sợ trong Đảng. Chứng tỏ được sự đoàn kết nội bộ là một điều quan trọng trong việc chặn đứng những hành vi như các cuộc biểu tình phản kháng tại Thiên An Môn năm 1989; những cuộc biểu tình này đã lợi dụng những dấu hiệu chia rẽ trong nội bộ Đảng. Nhưng sự đoàn kết nội bộ cũng là một công cụ quan trọng trong chính sách ngoại giao.
The appearance of Politburo harmony is used to convince regional democratic capitals that China is ruled by a unified, competent, responsive, and therefore legitimate, regime despite the absence of democratic elections. Chinese state-backed media commentators frequently contrast the divisive and distracted atmosphere of multi-Party polities with the apparently cohesive and focused one-Party policy environment.	Vẻ hài hòa bên ngoài của Bộ Chính trị được sử dụng để thuyết phục các thủ đô dân chủ trong khu vực rằng TQ đang được cai trị bởi một chế độ đoàn kết, có sức mạnh, đáp ứng được nguyện vọng của dân, và do đó có tính chính đáng, mặc dù thiếu các cuộc bầu cử dân chủ. Các nhà bình luận trên báo đài nhà nước TQ thường so sánh sự tương phản giữa không khí chia rẽ và thiếu tập trung của các tổ chức nhà nước đa đảng và môi trường có vẻ đoàn kết và tập trung của chính sách độc đảng.
It is more than likely that a question would have been put to General Liang about the leadership transition in full view of the region's defense ministers, strategic elites and media. If so, the no-show might have been an attempt to dodge a bullet. Since the Bo Xilai drama became public, Chinese leaders have been extremely reluctant to take any questions on the issue of Party disunity.	[Nếu tướng Lương Quang Liệt đến tham dự Đối thoại], rất có thể ông sẽ bị chất vấn về tình trạng chuyển giao quyền lực tại TQ trước mắt các vị bộ trưởng quốc phòng, các nhà chiến lược hàng đầu và báo giới trong khu vực. Nếu đúng vậy, việc họ Lương vắng mặt có thể là để tránh né một viên đạn. Kể từ khi vụ Bạc Hy Lai được mọi người biết đến, các lãnh đạo TQ cực kỳ e ngại phải trả lời những câu hỏi về vấn đề thiếu đoàn kết trong Đảng.
Yet this particular bullet can't be dodged so easily. Whether directly linked or not, General Liang's absence is only fuelling speculation that intraparty rivalry is more serious and destabilizing than outsiders might believe. The failure to attend, or to provide an adequate explanation for not doing so, has reinforced the view that when the heat is on, Beijing's political culture and instincts are inherently secretive and paranoid, and not transparent or cooperative.	Nhưng viên đạn đặc biệt này không dễ tránh né. Dù có trực tiếp liên quan hay không, sự vắng mặt của tướng Lương Quang Liệt chỉ thổi phồng những đồn đoán cho rằng tình trạng tranh chấp trong nội bộ Đảng còn nghiêm trọng và gây bất ổn hơn thế giới bên ngoài có thể biết được. Việc họ Lương không đến tham dự, hay không cung cấp đầy đủ lý do cho sự vắng mặt, đã củng cố quan niệm cho rằng trong tình trạng dầu sôi lửa bỏng, văn hóa chính trị và bản năng cố hữu của Bắc Kinh luôn luôn là vừa bí mật vừa đa nghi, chứ không minh bạch hay có tinh thần hợp tác.
The contrast between the U.S. and China in this regard helps explain why Mr. Panetta in turn scored such a diplomatic win at the conference. In his opening keynote, the secretary spoke about America enhancing its role in underwriting peace, prosperity, and a rules-based and open order in "the sea, air and cyberspace" domains. This will be done by "deepening and broadening" Washington's regional presence and relationships with security allies and partners. The naval rebalancing is part of a strategy of "enhancing and adapting" the U.S. military presence in East and Southeast Asia, and the Indian Ocean.	Sự tương phản giữa Mỹ và TQ trong khía cạnh này có thể giải thích lý do tại sao, về phần mình, Ông Panetta đã giành được thắng lợi ngoại giao tại hội nghị Shangri-La. Trong diễn từ khai mạc, vị Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã nói về việc Hoa Kỳ đang gia tăng vai trò của mình trong nỗ lực đảm bảo hòa bình, thịnh vượng, và một trật tự cởi mở đặt cơ sở trên luật lệ (a rules-based and open order) trong các khu vực “trên biển, trên không và trên Internet”.  Việc này sẽ được thực hiện bằng cách “làm sâu sắc thêm và mở rộng” sự hiện diện của Washington và các mối quan hệ với các đồng minh và đối tác an ninh trong khu vực. Việc tái phối trí [tái quân bình] lực lượng hải quân Mỹ là một phần của chiến lược “gia tăng và tạo thích nghi” cho sự hiện diện quân sự của Mỹ tại Đông và Đông Nam Á, và trong Ấn Độ Dương.
Beijing must realize that Asian defense leaders will have drawn some conclusions from all this. America, despite a sluggish economy and a vigorous presidential election campaign now underway, is committed to engaging with Asia and has not abandoned its principles of transparency and responsible stakeholding.	Bắc Kinh phải thấy rằng các lãnh đạo quốc phòng châu Á sẽ rút tỉa một vài kết luận từ tất cả sự việc này. Hoa Kỳ, mặc dù đang kinh qua một nền kinh tế trì trệ và một cuộc tranh cử tổng thống ở trong thời kỳ ráo riết, đã cam kết dấn thân với châu Á và không từ bỏ các nguyên tắc về tính minh bạch và hợp tác có trách nhiệm.
China, facing its own economic woes and leadership transition, has resorted to a mix of secretiveness and mounting aggression in the South China Sea. In staying away from Singapore, Beijing has managed to give its American rival a considerable diplomatic free-kick.	Trung Quốc, trong khi đối diện với các khó khăn kinh tế trong nước và ở vào giai đoạn chuyển giao quyền lãnh đạo, đã vận dụng  kết hợp cùng một lúc tính bảo mật và thái độ ngày càng hung hăng trong Biển Nam Trung Hoa [Biển Đông]. Trong việc tránh né cuộc Đối thoại tại Singapore, Bắc Kinh đã để cho địch thủ của mình là Hoa Kỳ đấm đá tự do về mặt ngoại giao.
Mr. Lee is the Michael Hintze Fellow and an associate professor at the Centre for International Security Studies, Sydney University, and a scholar at the Hudson Institute in Washington, D.C. He was a member of the Australian non-governmental delegation at the Shangri-La Dialogue.	John Lee là một nhà nghiên cứu trong chương trình Michael Hintze và phó giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh Quốc tế, Đại học Sydney, và cũng là một học giả tại Viện Hudson ở Washington, D.C. Ông Lee là thành viên của phái đoàn phi-chính phủ của Australia tại cuộc Đối thoại Shangri-La.
	Translated by Trần Ngọc Cư
http://online.wsj.com/article/SB10001424052702303552104577443443999084960.html?mod=googlenews_wsj