Laos, Neighbors Face Off on Mekong River Dams - Lào và các nước láng giềng tranh cãi về Đập nước trên sông Mê Kông

Laos, Neighbors Face Off on Mekong River Dams - Lào và các nước láng giềng tranh cãi về Đập nước trên sông Mê Kông

Daniel Schearf | Bangkok April 19, 2011

Photo: Reuters

A Cambodian fisherman who lives by the Mekong River casts his net outside Phnom Penh, April 19, 2011. Plans for the first dam across the lower Mekong River are putting Laos on a collision course with its neighbors and environmentalists who fear livelihoods, fish species and farmland could be destroyed, potentially sparking a food crisis.	Một ngư dân Campuchia sống bên sông Mekong đang lưới cá bên ngoài thủ đô Phnom Penh, ngày 19 tháng tư năm 2011. Kế hoạch cho con đập đầu tiên trên hạ lưu sông Mekong đang đặt Lào vào một vị thế va chạm với các nước láng giềng và các nhà môi trường đang lo sợ sinh kế, các loài cá và đất nông nghiệp có thể bị tàn phá, có khả năng gây ra một cuộc khủng hoảng lương thực.
Countries along the Mekong River have disagreed with Laos on its proposal to build the first hydropower dam on the main stream of the lower river. Laos says the dam will cause no serious problems, while its neighbors say more information is needed about its environmental and economic effects.	Các nước dọc theo sông Mekong đã không đồng tình với Lào về đề xuất xây dựng đập thủy điện đầu tiên trên dòng chính của hại lưu sông. Lào nói rằng các đập sẽ gây ra không có vấn đề nghiêm trọng, trong khi các nước láng giềng nói rằng cần thêm thông tin về ảnh hưởng của nó đối với môi trường và kinh tế.

Delegates from Laos, Cambodia, Thailand, and Vietnam postponed a decision Tuesday on Laos’s plan to build a hydropower dam on the lower Mekong.	Các đại biểu từ Lào, Campuchia, Thái Lan, và Việt Nam hoãn một quyết định hôm thứ Ba về kế hoạch xây dựng một đập thủy điện ở hạ lưu song Mê-kông của Lào.
At a meeting of the Mekong River Commission in the Lao capital, Vientiane, Laos insisted the Xayaburi dam go ahead, saying it will be up to international standards.	Tại cuộc họp của Ủy ban sông Mekong ở thủ đô Lào, Vientiane, Lào khẳng định tiến hành đập Xayaburi, nói rằng nó sẽ được đạt tiêu chuẩn quốc tế.
The Lao delegate said the dam likely would not affect the environment of its neighbors.	Đại biểu Lào cho biết, đập có khả năng sẽ không ảnh hưởng đến môi trường của các nước láng giềng.
However, Te Navuth, chairman of the MRC's Joint Committee, said Cambodia, Thailand, and Vietnam have doubts. "The three countries want additional information while Laos... Laos wishes to have the process completed after six months."	Tuy nhiên, Te Navuth, Chủ tịch Uỷ ban hỗn hợp của MRC cho biết, Campuchia, Thái Lan, và Việt Nam có nghi nại. "Ba quốc gia muốn có thêm thông tin, trong khi Lào ... Lào mong muốn có quá trình hoàn thành sau sáu tháng."
Cambodia, Thailand, and Vietnam want a comprehensive assessment of cross-boundary environmental effects.	Campuchia, Thái Lan, và Việt Nam muốn có một đánh giá toàn diện về các tác động môi trường xuyên biên giới.
The four countries agreed to hold a ministerial-level meeting later this year to come to an agreement. Under the commission, the four neighbors consult each other on projects along the river, but do not need each other’s permission.	Bốn nước đồng ý tổ chức một cuộc họp cấp Bộ vào cuối năm nay để đi đến thỏa thuận. Với ủy ban này, bốn nước láng giềng tham vấn lẫn nhau về các dự án dọc theo sông, nhưng không cần sự cho phép của nhau
Vietnam was the most critical of the project and proposed that all plans for dams on the Mekong’s main stream be put on hold for at least 10 years.	Việt Nam là là nước chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của dự án và đề xuất rằng tất cả các kế hoạch xây đập trên dòng chính của sông Mekong nên hoãn lại ít nhất là 10 năm.
Cambodia and Vietnam are concerned the dam, one of 11 planned for the Mekong, could affect fish stocks and rice production. One commission study concluded the dam would affect fish migration and could drive endangered species, like the Mekong giant catfish, to extinction.	Campuchia và Việt Nam đang lo ngại con đập này, một trong 11 đập đã quy hoạch cho sông Mekong, có thể ảnh hưởng tới nguồn cá và sản xuất lúa gạo. Một nghiên cứu của ủy ban kết luận các đập sẽ ảnh hưởng đến sự di cư của cá và có thể đưa tới nguy cơ tuyệt chủng một số loài như giống như cá da trơn khổng lồ sông Mekong.
Thailand raised concerns about the sustainability of the $3.5 billion project.	Thái Lan lo ngại về tính bền vững của các dự án trị giá 3,5 tỷ đô-la này.
It is expected to produce 1,260 megawatts of electricity, 95 percent of which would be sold to Thailand.	Dự án này theo dự kiến sẽ sản xuất 1.260 MW điện, 95 phần trăm số đó sẽ được bán cho Thái Lan.
A commission report said the dam could lose up to 60 percent of its operating capacity in 30 years, though, because of sediment building up in the reservoir.	Một báo cáo của Ủy ban cho biết các con đập, dù vậy, có thể bị mất lên đến 60 phần trăm công suất hoạt động của nó trong vòng 30 năm tới, do trầm tích lắng đọng lại trong hồ chứa.
About 60 million people depend on the Mekong for their livelihoods.	Khoảng 60 triệu người dân có sinh kế phụ thuộc vào sông Mekong.
Laos, an impoverished and land-locked state ruled by a communist party, says the dam is necessary to raise revenue.	Lào, một quốc gia nghèo khó và nằm sâu trong đất liền được điều hành bởi đảng cộng sản, cho rằng con đập này là cần thiết để tăng thu nhập.
The only dams built on the Mekong’s main channel so far are up stream in China, where it is known as the Lancang river.	Các đập nước được xây dựng trên dòng chính của sông Mekong cho đến nay đều nằm trên thượng nguồn ở Trung Quốc, nơi nó được gọi là sông Lan Thương.
Beijing built four dams without consulting neighbors, and plans to build four more in the coming decade.	Bắc Kinh đã xây dựng bốn đập mà không tham vấn những người hàng xóm, và kế hoạch xây dựng thêm bốn đập nữa trong thập kỷ tới.
The deadlock follows reports this week that Laos started road construction last year for the project.	Bế tắc này tiếp theo sau những báo cáo tuần này cho rằng năm ngoái Lào đã bắt đầu xây dựng đường sá cho dự án này.
Te Navuth said the commission has asked for clarification from Laos.	Te Navuth cho biết ủy ban đã yêu cầu Lào làm rõ vấn đề này.
	Translated by nguyenquangy@gmail.com

Vấn đề Mekong có thể gây căng thẳng khu vực