Censoring Mark Twain's 'n-words' is unacceptable Kiểm duyệt những từ “nhạy cảm” của Mark Twain là điều không thể chấp nhận

Mark Twain: 'The difference between the almost right word and the right word is really a large matter' Photograph: AP	Mark Twain: "Sự khác biệt giữa từ gần đúng và từ đúng thực sự là một vấn đề lớn.” Ảnh: AP
Censoring Mark Twain's 'n-words' is unacceptable	Kiểm duyệt những từ “nhạy cảm” của Mark Twain là điều không thể chấp nhận
By Peter Messent	Translated by Hiếu Tân
A new edition of Huckleberry Finn expunges its repeated use of 'nigger' for understandable reasons, but betrays a great anti-racist novel in the process	Một lần tái bản mới cuốn Huckleberry Finn đã xóa đi những từ “nigger” được dùng lặp lại nhiều lần vì một lý do có thể hiểu được, nhưng làm thế là phản bội một cuốn tiểu thuyết lớn chống phân biệt chủng tộc
So, Mark Twain stays in the news even 100 years after his death. First, with the initial volume of his Autobiography, finally published in the form planned by the author. Second, with the controversy stirred up by a "new" edition of Adventures of Tom Sawyer and Huckleberry Finn in which the offensive racial epithets "injun" and "nigger" are replaced by "Indian" and "slave" respectively.	Mark Twain vẫn còn là thời sự 100 năm sau khi ông chết. Trước hết, với nguyên bản của bộ Tự truyện, cuối cùng đã được xuất bản dưới dạng do tác giả hoạch định. Thứ hai, với cuộc tranh cãi khuấy lên bởi một lần xuất bản “mới” của Những cuộc phiêu lưu của Tom Sawyer và Huckleberry Finn trong đó những biệt danh xúc phạm chủng tộc như “injun” (mọi đỏ) và “nigger” (mọi đen) được thay thế một cách tương ứng bằng “Anh điêng” và “nô lệ”.
Undoubtedly the use of the word "nigger" – surely the most inflammatory word in the English language – makes Huckleberry Finn a tricky novel to teach. The book has recently repeatedly been judged as unsuitable for schoolchildren to study in the US educational system – and one can fully understand the feelings of anger and humiliation that many African American children and parents feel at having such a word repeatedly spoken in the classroom (the word appears 219 times in Twain's book).	Chắc chắn là việc dùng từ “nigger” - một từ khích động nhất trong ngôn ngữ Anh - làm cho Huckleberry Finn thành một tiểu thuyết phải thật khéo léo tinh tế khi dạy học. Gần đây người ta nhắc đi nhắc lại rằng quyển sách này được coi là không thích hợp cho trẻ con học trong hệ thống giáo dục Hoa Kỳ - và khi một từ như thế được nhắc lại nhiều lần trong lớp học (từ này xuất hiện 229 lần trong sách của Mark Twain), ta có thể hiểu được trẻ em Mỹ gốc Phi và phụ huynh của chúng cảm thấy giận dữ và thù hận như thế nào.
But that is not necessarily a reason for replacing it with a gentler (bowdlerised) term. Twain was undoubtedly anti-racist. Friends with African American educator Booker T Washington, he co-chaired the 1906 Silver Jubilee fundraiser at Carnegie Hall for the Tuskegee Institute – a school run by Washington in Alabama to further "the intellectual and moral and religious life of the [African American] people". He also personally helped fund one of Yale Law School's first African American students, explaining: "We have ground the manhood out of them [African Americans], and the shame is ours, not theirs, and we should pay for it." And his repeated use of that derogatory term in Huckleberry Finn is absolutely deliberate, ringing with irony. When Huck's father, poor and drunken white trash by any standard, learns that "a free nigger ... from Ohio; a mulatter, most as white as a white man ... a p'fessor in a college" is allowed to vote, he reports: "Well, that let me out ... I says I'll never vote agin ... [A]nd the country may rot for all me." It is very clear here whose racial side Twain is on. Similarly when Aunt Sally asks if anyone was hurt in a reported riverboat explosion, and Huck himself answers "No'm. Killed a nigger," she replies, "Well, it's lucky; because sometimes people do get hurt." The whole force of the passage lies in casual acceptance of the African American's dehumanised status, even by Huck, whose socially-inherited language and way of thinking stands firm despite all he has learnt in his journey down-river of the humanity, warmth and affection of the escaped slave Jim – the person who truly acts as a father to him.	Nhưng đó không nhất thiết là lý do để thay nó bằng một từ nhã hơn (đã bị lược bớt đi). Không nghi ngờ gì nữa Twain là một người chống phân biệt chủng tộc. Làm bạn với nhà giáo dục Mỹ gốc Phi Booker T Wahington, ông đồng chủ tọa một cuộc họp gây quỹ tại Tuskegee Institute - một trường học do Washington điều hành ở Alabama để xúc tiến “đời sống tri thức, đạo đức và tôn giáo của nhân dân [Mỹ gốc Phi].” Cá nhân ông cũng giúp đỡ tài chính cho những sinh viên Mỹ gốc Phi đầu tiên của Trường Đại học Luật Yale, ông giải thích rằng “chúng ta đã chà đạp lên nhân cách của họ [người Mỹ gốc Phi] và nhục nhã là chúng ta, chứ không phải họ. Chúng ta phải trả giá cho điều đó.” Và việc ông sử dụng lặp lại nhiều lần từ ngữ xúc phạm trong Huckleberry Finn, là hoàn toàn có dụng ý, nó vang lên một cách mỉa mai. Khi cha của Huck, một gã da trắng nghèo kiết và nghiện rượu, đồ cặn bã vô giá trị biết rằng “một thằng mọi đen (nigger) tự do …từ Ohio; một thằng con lai, trắng như một thằng da trắng …một dáo xư ở trường đại học” được quyền đi bầu, gã nói: “Được cứ để tao ra… tao bảo tao sẽ không bao dờ bầu nữa…Dồi cái đất lước lày sẽ mục dữa ra cho mà xem.” Ta thấy rõ Twain đứng về bên nào . Tương tự, khi Dì Sally hỏi có ai bị thương trong vụ nổ trên thuyền mà bà được nghe kể lại không, và Huck tự trả lời “Không. Chỉ có một thằng nhọ bị toi” thì bà dì trả lời “Ôi thế là may. Vì đôi khi có người bị thương.” Toàn bộ sức mạnh của đoạn văn nằm trong sự thờ ơ thừa nhận cái thân phận không ra con người của người Mỹ gốc Phi, ngay cả ở Huck, cái ngôn ngữ học được ở ngoài đường của nó và và cái lối suy nghĩ của nó vẫn trơ lì như thế, mặc dầu trong chuyến đi xuôi dòng sông nó đã được biết đến lòng nhân hậu và tình thương nồng ấm của người nô lệ [da đen] chạy trốn Jim - một người thật sự như một người cha đối với nó.
Language counts here. As Twain himself said: "The difference between the almost right word and the right word is really a large matter – it's the difference between the lightning bug and the lightning." I respect the motivation of Alan Gribben, the senior Twain scholar who is responsible for the new edition, and who wishes to bring the book back into easy classroom use, believing "that a significant number of school teachers, college instructors, and general readers will welcome the option of an edition of Twain's ... novels that spares the reader from a racial slur that never seems to lose its vitriol."	Ở đây ngôn ngữ là mấu chốt. Như Twain nói “Sự khác nhau giữa từ hầu như thích đáng với từ thích đáng là cả một vấn đề lớn - nó là sự khác nhau giữa ánh chớp (lightning) và con đom đóm (lightning bug).” Tôi tôn trọng động cơ của Alan Gribben, một nhà Twain-học thâm niên có trách nhiệm về lần xuất bản mới này, và là người muốn đưa cuốn sách về tình trạng dễ dàng sử dụng trong nhà trường khi tin rằng “một số lớn thầy giáo trung học, giảng viên đại học và bạn đọc phổ thông sẽ hoan nghênh ý kiến của ban biên tập.. các tiểu thuyết của Twain để tránh cho độc giả khỏi gặp nỗi ô nhục phân biệt chủng tộc là thứ chưa bao giờ mất đi cái độc địa của nó.”
But it's exactly that vitriol and its unacceptable nature that Twain intended to capture in the book as it stands. Perhaps this is not a book for younger readers. Perhaps it is a book that needs careful handling by teachers at high school and even university level as they put it in its larger discursive context, explain how the irony works, and the enormous harm that racist language can do. But to tamper with the author's words because of the sensibilities of present-day readers is unacceptable. The minute you do this, the minute this stops being the book that Twain wrote.	Nhưng chính cái độc địa ấy, và bản chất không thể chấp nhận được của nó là cái mà Twain muốn nắm bắt và giữ lại trong cuốn sách của ông như nó có đó. Có thể đây không phải là một cuốn sách dành cho bạn đọc nhỏ tuổi. Có lẽ nó là một cuốn sách cần được xử lý cẩn thận bởi các thầy giáo ở trường trung học và thậm chí ở cả trình độ đại học, khi họ đặt nó trong bối cảnh rộng lớn lan man hơn của nó, giải thích cái cách châm biếm thể hiện ra làm sao, và cái ngôn ngữ phân biệt chủng tộc tác hại ghê gớm như thế nào. Nhưng can thiệp vào ngôn từ của tác giả vì sự nhạy cảm của người đọc thời nay là điều không thể chấp nhận được. Vào cái giây phút bạn làm thế, thì quyển sách không còn là quyển sách do Twain viết ra nữa.
Peter Messent is the author of the Cambridge Introduction to Mark Twain	Peter Messent là tác giả Giới thiệu Mark Twain của Cambridge.
http://www.guardian.co.uk/books/booksblog/2011/jan/05/censoring-mark-twain-n-word-unacceptable

Jenice Armstrong: Why whitewash n-word from 'Huck Finn'?	Jenice Armstrong - Tại sao lại xóa từ-n khỏi 'Huck Finn'?
By Jenice Armstrong	Translated by Hiếu Tân
I DESPISE THE N-WORD but not so much that I think it needs to be removed from great works of literature such as "The Adventures of Huckleberry Finn," as one publisher is doing.	Tôi coi thường từ -n[[1]] nhưng không đến mức nghĩ cần phải bỏ nó ra khỏi những tác phẩm lớn như “Những cuộc phiêu lưu của Huckleberry Finn," như một nhà xuất bản đang làm.
The racial epithet appears a whopping 219 times in the Mark Twain classic. As a way to get more schools, particularly the ones that have banned it, to teach the historic novel, NewSouth Books has replaced the slur with the word "slave" in the edition that's coming out next month.	Cái biệt danh phân biệt chủng tộc này xuất hiện ngồn ngộn 219 lần trong tác phẩm kinh điển này của Mark Twain. Như một cách để có nhiều trường hơn dạy cuốn tiểu thuyết đã đi vào lịch sử này (đặc biệt là những trường đã cấm nó), nhà xuất bản NewSouth Books đã thay thế cái từ nhơ nhuốc này bằng từ “nô lệ” trong lần xuất bản sẽ ra mắt tháng sau.
Somebody better call the literature police.	Có lẽ cần một ai đó đi gọi cảnh sát văn chương.
Those two words are not synonyms. Nope, not even close. They each mean something entirely different. Besides, tampering with Twain's epic tale of the friendship between a runaway boy and an escaped slave is equivalent to painting a hat on Mona Lisa's head. Or to putting booty shorts on Michaelangelo's David. You don't jack around with great art, even if it jars our modern-day sensibilities. I suspect Twain's stomping around in heaven at the very concept.	Hai từ này không phải là đồng nghĩa. Không, thậm chí không gần nghĩa. Mỗi từ có một nghĩa hoàn toàn khác. Ngoài ra, can thiệp vào thiên anh hùng ca của Mark Twain về tình bạn giữa một thằng bé bỏ nhà đi lang thang với một người nô lệ chạy trốn giống như vẽ một chiếc mũ trên đầu Mona Lisa. Hay là mặc quần sooc cho tượng David của Michaelangelo. Xin đừng lộn xộn với nghệ thuật lớn, cho dù nó làm choáng tính nhạy cảm thời nay của chúng ta. Tôi ngờ rằng Twain đang dậm chân bực bội trên thiên đường vì chính quan niệm ấy.
Not that you can blame him.	Bạn không thể trách ông ấy được.
I'm not completely unsympathetic to the folks at NewSouth, though. They're in the business of selling books, and a whole lot of schools shy away from teaching this one because of discomfort over language.	Tuy vậy, không phải tôi hoàn toàn không thông cảm với các bạn ở NewSouth. Họ đang kinh doanh trong lĩnh vực bán sách, và cả loạt trường học tránh xa không dám dạy cuốn này nó có cái bất tiện trong ngôn ngữ.
The book is banned in some districts and placed on optional-reading lists in others.	Cuốn sách bị cấm ở một số vùng và bị đặt vào danh mục sách tham khảo chọn lọc ở một số vùng khác.
It's easier to substitute another great novel instead of having to explain the historical context for Twain's use of the n-word and risk getting parents and students all worked up.	Thay thế nó bằng một cuốn tiểu thuyết lớn khác thì dễ hơn là phải giải thích bối cảnh lịch sử để Twain dùng từ -n có nguy cơ làm cho học sinh và phụ huynh nổi giận.
I'll never forget how uncomfortable it made me feel when our high-school class was introduced to the book and we read passages aloud.	Tôi không bao giờ quên cái cảm giác khó chịu mà tôi phải trải qua khi ở trường trung học được giới thiệu quyển sách này và chúng tôi đọc to lên từng đoạn.
This was the dark ages, of course, well before the n-word had become the norm in certain forms of music, so I wasn't used to it. But I understood that the language was reflective of the pre-Civil War era and that it was how certain folks talked back then. And, sadly, continue to speak.	Đó là một thời kỳ đen tối, tất nhiên, trước khi từ -n trở thành phổ biến trong một số hình thức âm nhạc, do đó tôi không quen với nó. Nhưng tôi hiểu rằng thứ ngôn ngữ này là phản ánh thời kỳ trước Nội chiến và đó là lý do tại sao một số người nói lại thời kỳ đó. Và, thật đáng buồn, còn tiếp tục nói nữa.
Still, I cringed when a friend read aloud from "Huckleberry Finn," laughing and stumbling over the unfamiliar vernacular.	Đến bây giờ tôi vẫn co rúm người lại mỗi khi có một người bạn đọc to cuốn "Huckleberry Finn," cười và ngần ngại trước những thổ ngữ xa lạ.
But I'm not for censuring or hacking up books. Instead of teaching from a sanitized Twain, educators should just pick another classic novel altogether.	Tôi không ủng hộ việc chỉ trích hay chặt chém những quyển sách. Thay vì dạy một Twain đã bị lược cho nhẹ bớt, các nhà giáo nên lấy một cuốn tiểu thuyết kinh điển khác hoàn toàn.
There are plenty that are equally as good and have similar themes. I've never been much a "Huckleberry Finn" fan anyway. The plot starts off interesting enough, but devolves into a whole lot of tomfoolery along the way that made my eyes glaze over, as the expression goes.	Có nhiều quyển tốt ngang bằng nó và cùng chủ đề. Dù sao tôi cũng chưa bao giờ là một người quá hâm mộ "Huckleberry Finn". Cốt truyện bắt đầu thì hay, nhưng rồi chuyển thành quá nhiều hành vi ngớ ngẩn suốt cả chiều dài câu chuyện khiến tôi đờ cả mắt ra, khi câu chuyện tiếp diễn.
I bristled at the paternalistic way that Huck, who was just a kid, treats Jim, who's substantially older, albeit a runaway slave. Huck ruminates over feeling guilty for not returning Jim to his owner even though he considered Jim "white on the inside."	Tôi nổi giận về cái kiểu gia trưởng mà Huck, mới chỉ là một thằng bé, đối xử với Jim, một người lớn hơn, cho dù là một nô lệ chạy trốn. Huck trầm ngâm suy nghĩ về cái cảm giác tội lỗi vì đã không đưa trả Jim lại cho chủ của anh, mặc dù nó đã coi Jim là “người da trắng trong tâm hồn.”
Although Huck grows to accept Jim as his equal, I never liked the way Tom Sawyer admits he knew that Jim had already been freed by his owners but that he came up with his elaborate escape plan anyway, just for laughs. That wasn't funny. You don't mess around with a man's freedom. I was relieved when our class moved on to another book.	Mặc dù Huck dần dần chấp nhận Jim bình đẳng với nó, tôi không bao giờ thích cái cách Tom Sawyer thú nhận rằng nó biết Jim đã được chủ trả tự do nhưng nó vẫn tham gia vào cái kế hoạch chạy trốn công phu, chỉ để cười. Cái đó chẳng có gì đáng cười. Không nên đùa rỡn với tự do của một con người. Tôi thở phào nhẹ nhõm khi lớp chúng tôi chuyển sang quyển sách khác.
NewSouth's plan to sanitize "Huck Finn" by removing the n-word and the term Injun, as well, is superficial besides being sacrilegious. Some of the smartest folks around town agree with me.	Kế hoạch của NewSouth dọn dẹp "Huck Finn" cho dễ coi bằng cách bỏ đi những từ -n và thuật ngữ Injun, là vừa nông nổi vừa phạm thượng. Nhiều người trong số những người lịch lãm nhất thành phố này đồng ý với tôi.
"It's part of the English lexicon," complained Chad Dion Lassiter, president of Black Men at Penn School of Social Work. "Taking it out of a classic like 'Huck Finn,' what does it do? It's part of history."	“Nó là một phần từ điển tiếng Anh cổ” Chad Dion Lassiter phàn nàn, ông là chủ tịch Hội người Da đen ở Trường Công tác Xã hội Penn. “Loại bỏ nó ra khỏi một tác phẩm kinh điển như “Huck Finn” thì có nghĩa gì? Nó đã là một phần của lịch sử rồi”
Said Charles A. Gallagher, a sociology professor at La Salle: "This is an overstep, in some way, to deal with the fact that as a society we are still uncomfortable talking about race. When you have the n-word 200 times, you have to talk about race."	Charles A. Gallagher, một giáo sư xã hội học ở La Salle thì nói: “Đây là một việc đi quá giới hạn, khi nó động đến một sự kiện là một xã hội như xã hội chúng ta vẫn còn khó chịu khi nói về chủng tộc. Khi bạn nghe từ -n 200 lần, bạn sẽ phải nói về chủng tộc.”
Therein lies the real issue. And removing the n-word from "Huckleberry Finn" wouldn't negate that.	Vấn đề thật ra là nằm ở đó. Và loại bỏ từ-n khỏi "Huckleberry Finn" sẽ không phủ nhận được nó.
http://articles.philly.com/2011-01-06/entertainment/27012946_1_n-word-huck-ruminates-mark-twain