BARACK OBAMA’S 2016 STATE OF THE UNION ADDRESS THÔNG ĐIỆP LIÊN BANG 2016 CỦA TỔNG THỐNG MỸ BARACK OBAMA

BARACK OBAMA’S 2016 STATE OF THE UNION ADDRESS	THÔNG ĐIỆP LIÊN BANG 2016 CỦA TỔNG THỐNG MỸ BARACK OBAMA
OBAMA: Mr. Speaker, Mr. Vice President, members of Congress, my fellow Americans: tonight marks the eighth year that I’ve come here to report on the state of the Union. And for this final one, I’m going to try to make it a little shorter. (APPLAUSE)	OBAMA: Thưa ngài Chủ tịch Hạ viện, Ngài Phó Tổng thống, các Nghị sĩ Quốc hội, và toàn thể người dân nước Mỹ: Đêm nay đánh dấu năm thứ 8 tôi đứng tại đây để tổng kết về tình hình nước Mỹ. Và trong Thông điệp Liên bang lần cuối này, tôi sẽ cố gắng nói ngắn gọn hơn. (vỗ tay)
I know some of you are antsy to get back to Iowa. (LAUGHTER)	Vì tôi biết rất nhiều người trong số các bạn đang nôn nóng muốn xong nhanh để trở lại Iowa* lắm rồi. (cười)
	*bang Iowa là địa điểm diễn ra đợt bầu cử sơ bộ đầu tiên của mùa tranh cử Tổng thống 2016
I’ve been there. I’ll be shaking hands afterwards if you want some tips.	Tôi đã từng ở đó. Tôi sẽ bắt tay sau đó nếu bạn muốn có một số lời khuyên.
Now, I understand that because it’s an election season, expectations for what we will achieve this year are low. But, Mr. Speaker, I appreciate the constructive approach that you and other leaders took at the end of last year to pass a budget and make tax cuts permanent for working families.	Tôi hiểu điều đó bởi mùa bầu cử đang diễn ra, và trong lúc này, kì vọng về những thành tựu chúng ta sẽ đạt được trong năm nay không nhiều. Nhưng, thưa ngài Chủ tịch Hà viện, tôi vẫn đánh giá cao hướng đi mang tính xây dựng của ông và những nhà lãnh đạo khác cuối năm ngoái, để chúng ta có thể thông qua ngân sách và cắt giảm thuế vĩnh viễn cho những gia đình lao động.
So I hope we can work together this year on some bipartisan priorities like criminal justice reform, and helping... (APPLAUSE)	Vì thế, tôi hi vọng chúng ta có thể tiếp tục hợp tác trong năm nay, trong các ưu tiên của cả hai đảng như cải cách bộ luật hình sự, và hỗ trợ… (vỗ tay)
and helping people who are battling prescription drug abuse and heroin abuse. (APPLAUSE)	những người dân đang phải chống chọi với lạm dụng thuốc kê đơn. (vỗ tay)
So who knows. We might surprise the cynics again.	Và như vậy chúng ta sẽ một lần nữa lại có thể gây bất ngờ cho những ai còn đang hoài nghi.
But tonight, I want to go easy on the traditional list of proposals for the year ahead. Don’t worry, I’ve got plenty, from helping students learn to write computer code to personalizing medical treatments for patients. And I will keep pushing for progress on the work that I believe still needs to be done: fixing a broken immigration system... (APPLAUSE)	Nhưng đêm nay, tôi không muốn tập trung vào việc liệt kê những đề xuất cho năm mới. Đừng lo, tôi vẫn có nhiều đề xuất lắm, từ việc hỗ trợ học sinh sinh viên viết code máy tính cho đến việc cá nhân hóa điều trị cho các bệnh nhân. Và tôi sẽ còn tiếp tục đẩy mạnh thực hiện những việc cần làm. Đó là sửa đổi một hệ thống nhập cư nhiều lỗ hổng… (vỗ tay)
... protecting our kids from gun violence, equal pay for equal work, paid leave, raising the minimum wage. (APPLAUSE)	…bảo vệ con em chúng ta khỏi bạo lực súng đạn. Đảm bảo công bằng thu nhập, nghỉ phép có lương, tăng mức lương tối thiểu. (vỗ tay)
All these things — all these things still matter to hardworking families. They’re still the right thing to do, and I won’t let up until they get done. But for my final address to this chamber, I don’t want to just talk about next year. I want to focus on the next five years, the next ten years and beyond. I want to focus on our future.	Tất cả những điều đó đều rất quan trọng đối với tầng lớp lao động. Tất cả đều là những việc cần làm, và tôi sẽ không từ bỏ, chừng nào chúng chưa được thực thi. Nhưng trong bài phát biểu cuối cùng tại điện Capitol hôm nay, tôi không muốn chỉ nói đến năm tới, mà tôi muốn nhấn mạnh vào những gì sẽ diễn ra trong 5 năm, 10 năm tới, và xa hơn nữa. Tôi muốn nhấn mạnh vào tương lai của chúng ta.
We live in a time of extraordinary change — change that’s reshaping the way we live, the way we work, our planet, our place in the world.	Chúng ta đang sống trong một thời đại của những thay đổi lớn lao – những thay đổi trong cuộc sống hàng ngày, trong công việc, hay xa hơn là thay đổi với cả hành tinh cũng như vị trí của chúng ta trên thế giới này.
It’s change that promises amazing medical breakthroughs, but also economic disruptions that strain working families.	Sự thay đổi ấy hứa hẹn những đột phá tuyệt vời trong y học, nhưng cùng với đó là những rào cản kinh tế kìm hãm sự phát triển của tầng lớp lao động.
It promises education for girls in the most remote villages, but also connects terrorists, plotting an ocean away.	Sự thay đổi ấy hứa hẹn trao cho các em gái ở những ngôi làng hẻo lánh nhất cơ hội được đến trường, nhưng cùng với đó cũng mở đường cho âm mưu của những tên khủng bố ở bên kia đại dương.
It’s change that can broaden opportunity, or widen inequality. And whether we like it or not, the pace of this change will only accelerate.	Sự thay đổi ấy sẽ mở ra những cơ hội mới, hoặc làm trầm trọng hơn vấn đề bất bình đẳng. Và dù chúng ta có muốn vậy hay không, thì sự thay đổi ấy vẫn sẽ diễn tiến với tốc độ chóng mặt.
America has been through big changes before — wars and depression, the influx of new immigrants, workers fighting for a fair deal, movements to expand civil rights.	Nước Mỹ đã trải qua những sự thay đổi lớn như vậy trong quá khứ – với những cuộc chiến tranh, những cuộc khủng hoảng tài chính, những dòng người di cư đổ về, những người lao động đấu tranh vì quyền lợi, và những phong trào kêu gọi mở rộng quyền công dân.
Each time, there have been those who told us to fear the future, who claimed we could slam the brakes on change, who promised to restore past glory if we just got some group or idea that was threatening America under control. And each time, we overcame those fears. We did not, in the words of Lincoln, adhere to the dogmas of the quiet past. Instead we thought anew and acted anew.	Mỗi lần như vậy, đều có những người bảo chúng ta nên sợ hãi tương lai, họ khẳng định chúng ta phải kìm hãm sự thay đổi, và hứa hẹn  khôi phục thời hoàng kim quá khứ chỉ bằng việc kiểm soát một nhóm người hay một hệ tư tưởng nào đó đang đe dọa nước Mỹ. Và mỗi lần như vậy, chúng ta đều vượt qua những nỗi sợ. Như Lincoln đã từng nói, chúng ta không tuân theo “những giáo lý bảo thủ của quá khứ”. Thay vào đó, chúng ta mới mẻ hóa trong cả suy nghĩ lẫn hành động.
We made change work for us, always extending America’s promise outward, to the next frontier, to more people. And because we did, because we saw opportunity where others saw peril, we emerged stronger and better than before.	Chúng ta đã khiến những sự thay đổi ấy trở nên có ích, mở rộng nước Mỹ của những hứa hẹn tới một giới hạn mới, tới ngày một nhiều người hơn. Và vì chúng ta nhận ra cơ hội khi người khác chỉ thấy được rủi ro, nên chúng ta luôn vươn lên mạnh mẽ và phát triển hơn trước.
What was true then can be true now. Our unique strengths as a nation — our optimism and work ethic, our spirit of discovery, our diversity, our commitment to rule of law — these things give us everything we need to ensure prosperity and security for generations to come.	Những gì đã đúng khi xưa hoàn toàn có thể áp dụng cho cả hiện tại. Những thế mạnh đặc trưng của đất nước chúng ta – sự lạc quan và tác phong làm việc, tinh thần tìm hiểu và đổi mới, sự đa dạng và cam kết tôn trọng luật pháp – những thế mạnh ấy cho chúng ta mọi thứ mình cần cần để đảm bảo một tương lai thịnh vượng và an toàn cho nhiều thế hệ sau này.
In fact, it’s in that spirit that we have made the progress these past seven years. That’s how we recovered from the worst economic crisis in generations. (APPLAUSE)	Thật vậy, chính tinh thần ấy là động lực thúc đẩy những tiến bộ trong 7 năm vừa qua. Tinh thần ấy đã giúp chúng ta phục hồi sau cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong nhiều thế hệ. (vỗ tay)
That’s how we reformed our health care system and reinvented our energy sector. (APPLAUSE)	Tinh thần ấy đã giúp chúng ta cải cách hệ thống bảo hiểm y tế, và tái tạo ngành công nghiệp năng lượng. (vỗ tay)
That’s how — that’s how we — that’s how we delivered more care and benefits to our troops coming home and our veterans. (APPLAUSE)	Tinh thần ấy đã giúp chúng ta chăm sóc tốt hơn và đem lại nhiều quyền lợi hơn cho các quân nhân Mỹ trở về nhà và các cựu chiến binh. (vỗ tay)
That’s how we — that’s — that’s how we secured the freedom in every state to marry the person we love. (APPLAUSE)	và cũng chính tinh thần ấy đã giúp chúng ta trao quyền tự do cho công dân nước Mỹ ở tất cả các bang được lập gia đình với người mà họ yêu thương.
But such progress is not inevitable. It’s the result of choices we make together. And we face such choices right now. Will we respond to the changes of our time with fear, turning inward as a nation, turning against each other as a people?	Nhưng những tiến bộ nói trên không phải cứ thế mà có. Đó là hệ quả của những sự lựa chọn chúng ta cùng nhau đưa ra. Và chúng ta cũng đang đứng trước những lựa chọn như vậy. Liệu chúng ta sẽ đối mặt với những lựa chọn của thời đại này với nỗi sợ hãi, cả nước co cụm lại và người Mỹ chống đối lẫn nhau?
Or will we face the future with confidence in who we are, in what we stand for, and the incredible things we can do together?	Hay chúng ta sẽ hướng tới tương lai với sự tự tin vào chính mình, tự tin vào những giá trị mà chúng ta đấu tranh để gìn giữ, và tự tin vào những điều phi thường mà chúng ta có thể làm được cùng nhau?
So let’s talk about the future, and four big questions that I believe we as a country have to answer, regardless of who the next president is or who controls the next Congress.	Vì thế, hãy nói đến tương lai, và 4 câu hỏi lớn mà chúng ta, với tư cách một dân tộc, phải trả lời cùng nhau – bất kể vị Tổng thống kế tiếp có là ai, hay đảng nào sẽ kiểm soát Quốc hội sau kì bầu cử tới đi chăng nữa.
First, how do we give everyone a fair shot at opportunity and security in this new economy? (APPLAUSE)	Thứ nhất, làm cách nào để chúng ta trao cơ hội bình đẳng và một sự đảm bảo tài chính cho tất cả mọi người trong bối cảnh kinh tế mới hiện nay? (vỗ tay)
Second, how do we make technology work for us, and not against us, especially when it comes to solving urgent challenges like climate change? (APPLAUSE)	Thứ hai, làm cách nào để chúng ta có thể tận dụng công nghệ, thay vì để nó gây ảnh hưởng tiêu cực tới chính mình – nhất là trong việc giải quyết những thách thức cấp bách như biến đổi khí hậu? (vỗ tay)
Third, how do we keep America safe and lead the world without becoming its policeman? (APPLAUSE)	Thứ ba, làm cách nào để chúng ta đảm bảo an toàn cho nước Mỹ, và lãnh đạo thế giới này mà không trở thành “cảnh sát” của nhân loại? (vỗ tay)
And finally, how can we make our politics reflect what’s best in us, and not what’s worst? (APPLAUSE)	Và cuối cùng, làm cách nào chúng ta thay đổi cách làm chính trị để thể hiện những gì tốt đẹp nhất của nước Mỹ, thay vì phơi bày ra những gì xấu xí nhất? (vỗ tay)
Let me start with the economy and a basic fact. The United States of America, right now, has the strongest, most durable economy in the world. (APPLAUSE)	Tôi xin được bắt đầu với nền kinh tế, bằng một sự thật “nho nhỏ”: Nước Mỹ hiện nay đang có nền kinh tế mạnh nhất, và ổn định nhất trên thế giới. (vỗ tay)
We’re in the middle of the longest streak of private-sector job creation in history.More than 14 million new jobs, the strongest two years of job growth since the 1990s, an unemployment rate cut in half. Our auto industry just had its best year ever. (APPLAUSE)	Lượng công ăn việc làm tạo ra trong hệ thống các công ty tư nhân đang ở mức cao nhất trong lịch sử. Hơn 14 triệu công việc mới; lượng công ăn việc làm tạo ra trong kì 2 năm ở mức cao nhất kể từ thập niên 90; tỉ lệ thất nghiệp giảm một nửa. (vỗ tay)
That’s just part of a manufacturing surge that’s created nearly 900,000 new jobs in the past six years. And we’ve done all this while cutting our deficits by almost three-quarters. (APPLAUSE)	Nền công nghiệp ô tô vừa trải qua năm thành công nhất. Công nghiệp chế tạo máy đã tạo ra gần 900.000 công ăn việc làm trong 6 năm qua. Và chúng ta đạt được tất cả những thành tựu nói trên trong khi vẫn cắt giảm được gần 3/4 lượng thâm hụt ngân sách. (vỗ tay)
Anyone claiming that America’s economy is in decline is peddling fiction. Now... (APPLAUSE)	Những ai khẳng định kinh tế Mỹ đang suy thoái đều chỉ là ảo tưởng… (vỗ tay)
What is true — and the reason that a lot of Americans feel anxious — is that the economy has been changing in profound ways, changes that started long before the Great Recession hit, changes that have not let up. Today, technology doesn’t just replace jobs on the assembly line, but any job where work can be automated. Companies in a global economy can locate anywhere, and they face tougher competition.	Thực chất – và lý do tại sao nhiều người Mỹ cảm thấy bất an – là nền kinh tế đang thay đổi một cách rõ rệt trong thời gian qua, những sự thay đổi đã bắt nguồn từ trước Đại Suy Thoái và đến nay vẫn chưa hoàn tất. Ngày nay, công nghệ không chỉ thay thế những công nhân làm việc trong nhà máy, mà ở bất kì nơi đâu, bất kì công việc nào có thể được tự động hóa. Các công ty trong thời đại kinh tế toàn cầu có thể “đóng đô” ở bất cứ đâu họ muốn, và phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt hơn.
As a result, workers have less leverage for a raise. Companies have less loyalty to their communities. And more and more wealth and income is concentrated at the very top.	Kết quả là những người lao động không có nhiều lý do để xin tăng lương. Các công ty cũng có ít lý do hơn để trung thành với cộng đồng nơi họ hoạt động. Và sự khác biệt giàu nghèo ngày càng rõ rệt.
All these trends have squeezed workers, even when they have jobs, even when the economy is growing. It’s made it harder for a hardworking family to pull itself out of poverty, harder for young people to start their careers, tougher for workers to retire when they want to. And although none of these trends are unique to America, they do offend our uniquely American belief that everybody who works hard should get a fair shot.	Tất cả những xu thế trên đã bóp nghẹt tầng lớp lao động, dù rằng họ vẫn có công ăn việc làm. Tuy kinh tế đang phát triển, nhưng các gia đình ở tầng lớp lao động đang gặp nhiều khó khăn để kéo mình ra khỏi diện nghèo. Giới trẻ gặp nhiều khó khăn để khởi nghiệp, người già cũng khó lòng về hưu khi họ muốn. Và cho dù tất cả những xu thế nói trên không chỉ riêng ở Mỹ mới có, chúng vẫn là một thách thức đối với niềm tin trong mỗi người dân nước Mỹ, rằng bất kì ai hăng say làm việc đều xứng đáng có được cơ hội bình đẳng.
For the past seven years, our goal has been a growing economy that also works better for everybody. We’ve made progress, but we need to make more. And despite all the political arguments that we’ve had these past few years, there are actually some areas where Americans broadly agree.	Trong 7 năm qua, mục tiêu của chúng ta là một nền kinh tế phát triển và có lợi hơn cho tất cả mọi người. Chúng ta đã có những bước tiến nhất định trong việc đạt được mục tiêu ấy. Nhưng chúng ta cần nhiều hơn thế. Và dù chúng ta vẫn có nhiều bất đồng chính trị trong những năm qua, vẫn còn đó những khía cạnh mà tất cả mọi công dân Mỹ có thể đồng tình.
We agree that real opportunity requires every American to get the education and training they need to land a good-paying job. The bipartisan reform of No Child Left Behind was an important start, and together, we’ve increased early childhood education, lifted high school graduation rates to new highs, boosted graduates in fields like engineering.	Chúng ta nhất trí rằng cơ hội thật sự cho mỗi người dân Mỹ đồng nghĩa với việc họ phải được giáo dục và đào tạo để kiếm được một công việc trả lương ổn. Cải cách “Không để bất kì đứa trẻ nào bị tụt hậu” là một xuất phát điểm quan trọng. Cùng với nhau, chúng ta đã tăng số lượng những trung tâm giáo dục trẻ nhỏ, tăng tỉ lệ tốt nghiệp cấp 3 lên mức cao nhất từ trước đến nay, và tăng số lượng sinh viên tốt nghiệp ở các ngành nghề như kĩ sư.
In the coming years, we should build on that progress, by providing Pre-K for all and offering every student... (APPLAUSE)	Trong những năm tới, chúng ta cần tiếp nối những bước tiến ấy, bằng việc trao cơ hội được học mẫu giáo cho tất cả các em nhỏ… (vỗ tay)
... offering every student the hands-on computer science and math classes that make them job-ready on day one. We should recruit and support more great teachers for our kids. (APPLAUSE)	bằng việc trang bị kĩ năng toán tin sao cho học sinh sinh viên có thể sẵn sàng ngay trong ngày đầu làm việc, và bằng việc tuyển mộ thêm nhiều thầy cô giáo tuyệt vời hơn nữa cho con em chúng ta. (vỗ tay)
And — and we have to make college affordable for every American. (APPLAUSE)	Và chúng ta phải làm sao để mỗi người dân Mỹ đều có đủ điều kiện học đại học. (vỗ tay)
No hardworking student should be stuck in the red. We’ve already reduced student loan payments by — to 10 percent of a borrower’s income. And that’s good. But now we’ve actually got to cut the cost of college. (APPLAUSE)	Vì không một sinh viên học hành chăm chỉ nào đáng phải chịu cảnh nợ nần để có thể được học đại học. Chúng ta đã cắt giảm được lượng tiền trả nợ định kì xuống còn 10% thu nhập của người vay. Nay, chúng ta phải cắt giảm học phí đại học. (vỗ tay)
Providing two years of community college at no cost for every responsible student is one of the best ways to do that, and I’m going to keep fighting to get that started this year. It’s the right thing to do.(APPLAUSE)	Miễn phí hoàn toàn 2 năm cao đẳng cộng đồng (community college) cho mỗi sinh viên là một trong những cách tốt nhất để làm được điều đó, và tôi sẽ tiếp tục đấu tranh để dự luật này được thông qua trong năm nay. (vỗ tay)
But a great education isn’t all we need in this new economy. We also need benefits, and protections that provide a basic measure of security.	Đương nhiên, một nền giáo dục phát triển không phải là tất cả những gì chúng ta cần trong nền kinh tế hiện nay. Chúng ta còn cần những lợi ích, sự bảo vệ, như một hình thức đảm bảo cơ bản cho tương lai.
It’s not too much of a stretch to say that some of the only people in America who are going to work the same job, in the same place with a health, and a retirement package for 30 years are sitting in this chamber.	Không phải cường điệu khi nói rằng một vài trong số những người Mỹ hiếm hoi được làm cùng một nghề, cùng một nơi, có bảo hiểm y tế và gói lương hưu đầy đủ, trong 30 năm, đang ngồi trong khán phòng hôm nay.
For everyone else, especially folks in their 40’s and 50’s, saving for retirement, or bouncing back from job loss has gotten a lot tougher.	Còn với những người khác, đặc biệt là những người trong độ tuổi 40-50, tiết kiệm để về hưu hay phục hồi sau khi mất việc là một thách thức đang trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Americans understand that at some point in their careers, in this new economy, they may have to retool, they may have to retrain, but they shouldn’t lose what they’ve already worked so hard to build in the process.	Người Mỹ cần hiểu rằng vào một lúc nào đấy trong sự nghiệp của mình, họ có thể sẽ phải đổi ngành, đổi nghề. Nhưng thật không phải khi họ mất đi những gì mình đã cố gắng rất nhiều năm để gây dựng nên.
That’s why Social Security and Medicare are more important than ever, we shouldn’t weaken them, we should strengthen them. (APPLAUSE)	Đó là lý do tại sao Bảo hiểm Xã hội và Medicare đang trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Chúng ta phải cải thiện hai hệ thống này, thay vì làm yếu chúng. (vỗ tay)
And for American short of retirement, basic benefits should be just as mobile as everything else is today.	Và với bộ phận người Mỹ sắp về hưu, những quyền lợi cơ bản cần được linh hoạt như mọi thứ khác ở thời đại này.
That, by the way, is what the Affordable Care Act is all about. It’s about filling the gaps in employer based care so that when you lose a job, or you go back to school, or you strike out and launch that new business you’ll still have coverage. Nearly 18 million people have gained coverage so far, and in the process... (APPLAUSE)	Đó cũng chính là tinh thần của Đạo luật Affordable Care Act*. Nó giúp bồi lấp khoảng trống bảo hiểm phụ thuộc công ty chủ quản mà người lao động mất đi sau khi mất việc, hay trở lại đi học, hay khởi nghiệp, sao cho khi đó họ vẫn được bảo hiểm. Gần 18 triệu người Mỹ đã có được quyền lợi này tính đến thời điểm hiện nay. (vỗ tay)
	* thường gọi là Obamacare
In the process health care inflation has slowed, our businesses have created jobs every single month since it became law.	Lạm phát y tế đã giảm. Và các công ty đã tạo thêm được công ăn việc làm đều đặn hàng tháng kể từ khi đạo luật được ban hành.
Now, I’m guessing we won’t agree on health care anytime soon. (APPLAUSE)	Tôi cũng đoán được rằng còn lâu chúng ta mới có thể chung quan điểm về vấn đề bảo hiểm y tế. (vỗ tay)
A little applause right there. (LAUGHTER) Just a guess.
But there should be other ways parties can work together improve economic security. (LAUGHTER)	Nhưng xó những phương diện khác mà xả hai đảng có thể làm việc cùng nhau để cải thiện an ninh kinh tế. (cười)
Say a hardworking American loses his job, we shouldn’t just make sure he can get unemployment insurance; we should make sure that program encourages him to retrain for a business that’s ready to hire him.	Giả sử một người Mỹ làm việc chăm chỉ nhưng mất việc – chúng ta không chỉ cần đảm bảo rằng anh ta được hưởng bảo hiểm thất nghiệp, và còn phải đảm bảo anh ấy được học nghề để một công ty khác sẵn sàng tuyển dụng.
If that new job doesn’t pay as much, there should be a system of wage insurance in place so that he can still pay his bills.	Nếu công việc mới có lương bổng không cao như trước thì phải có một hệ thống bảo hiểm thu nhập sẵn sàng để hỗ trợ anh ấy chi trả các chi phí hàng tháng.
And even if he’s going from job to job, he should still be able to save for retirement and take his savings with him. That’s the way we make the new economy work better for everybody.	Và chúng ta cần đảm bảo rằng kể cả khi liên tục phải nhảy việc, anh ấy vẫn có thể giữ lại một chút gì đó để về hưu với một khoản tiết kiệm đủ sống. Đó là cách chúng ta có thể khiến nền kinh tế mới này có ích hơn cho mọi người.
I also know Speaker Ryan has talked about his interest in tackling poverty. America is about giving everybody willing to work a chance, a hand up, and I’d welcome a serious discussion about strategies we can all support, like expanding tax cuts for low-income workers who don’t have children. (APPLAUSE)	Tôi cũng biết rằng Ngài Chủ tịch Hạ viện Ryan từng nói về ưu tiên giảm nghèo. Tinh hoa của nước Mỹ nằm ở chỗ chúng ta luôn sẵn lòng dang tay giúp đỡ bất cứ ai có tinh thần sẵn sàng làm việc, và tôi luôn sẵn lòng thảo luận nghiêm túc về những chiến lược tất cả chúng ta có thể nhất trí để làm được điều đó, như mở rộng cắt giảm thuế đối với những người lao động thu nhập thấp và không có con cái. (vỗ tay)
But there are some areas where we just have to be honest. It has been more difficult to find agreement over the last seven years, and a lot of them fall under the category of what role the government should play in making sure the system’s not rigged in favor of the wealthiest and biggest corporations. (APPLAUSE)	Nhưng còn nhiều lãnh vực khác mà chúng ta phải trung thực. Thật khó để đạt được đồng thuận trong suốt 7 năm qua – và nhiều việc lien quan đến phạm trù vai trò của chính phủ trong việc đảm bảo hệ thống không bị lợi dụng để phục vụ lợi ích của những tập đoàn to lớn và giàu có. (vỗ tay)
And it’s an honest disagreement. And, the American people have a choice to make.	Và đó cũng chính là một bất đồng thẳng thắn, người Mỹ có quyền được lựa chọn.
I believe a thriving private sector is the lifeblood of our economy. I think there are outdated regulations that need to be changed, there is red tape that needs to be cut. (APPLAUSE)	Tôi tin rằng một hệ thống doanh nghiệp tư nhân phát triển chính là xương sống của nền kinh tế chúng ta. Tôi nghĩ có những luật lệ đã quá lỗi thời cần phải thay đổi, có những sự quan liêu thừa thãi cần phải cắt bỏ. (vỗ tay)
There you go. Yes. (APPLAUSE) See?
But after years of record corporate profits, working families won’t get more opportunity or bigger paychecks just by letting big banks or big oil or hedge funds make their own rules at everybody else’s expense. (APPLAUSE)	Nhưng sau nhiều năm ghi nhận doanh thu kỉ lục của các tập đoàn tư nhân, các gia đình lao động không thể có thêm cơ hội hay tăng thêm thu nhập nếu cứ để những ngân hàng lớn, những tập đoàn dầu khí quyền lực, hay những quỹ đầu tư khổng lồ đặt ra luật lệ riêng khiến người khác phải chịu khổ. (vỗ tay)
Middle-class families are not going to feel more secure because we allowed attacks on collective bargaining to go unanswered. Food Stamp recipients did not cause the financial crisis; recklessness on Wall Street did. (APPLAUSE)	Gia đình trung lưu sẽ không cảm thấy an toàn hơn vì chúng ta cho phép các cuộc tấn công vào việc thương lượng tập thể không được đáp trả. Người nhận tem thực phẩm không gây ra cuộc khủng hoảng tài chính; mà là do sự vô trách nhiệm của Phố Wall. (vỗ tay)
Immigrants aren’t the principal reason wages haven’t gone up. Those decisions are made in the boardrooms that all too often put quarterly earnings over long-term returns. It’s sure not the average family watching tonight that avoids paying taxes through offshore accounts. (APPLAUSE)	Những người nhập cư không phải lý do tại sao mức lương không tăng; mà là do những quyết định của hội đồng quản trị, những người thường chỉ biết ưu tiên doanh thu theo quý mà không suy tính lợi nhuận lâu dài. Chắc chắn không phải những hộ gia đình trung lưu đang nghe bài phát biểu của tôi hôm nay là những người kẻ trốn thuế bằng cách lập tài khoản ở nước ngoài. (vỗ tay)
The point is, I believe, that in this new economy, workers and start-ups and small businesses need more of a voice, not less. The rules should work for them. And... (APPLAUSE)	Tôi tin, điều quan trọng là trong nền kinh tế mới này, người lao động, người khởi nghiệp, và những hộ kinh doanh nhỏ lẻ cần một tiếng nói đại diện cho họ. Luật lệ cần được tạo ra để có ích cho họ…. Và (vỗ tay)
... I’m not alone in this. This year, I plan to lift up the many businesses who’ve figured out that doing right by their workers or their customers or their communities ends up being good for their shareholders... (APPLAUSE)	…Tôi không đơn độc trong việc này. Năm nay, tôi dự kiến đề cao rất nhiều những doanh nghiệp đã nhận ra rằng, đối xử công bằng với người làm thuê sẽ tốt cho cổ đông của họ, khách hàng của họ, và cộng đồng xung quanh họ… (vỗ tay)
... and I want to spread those best practices across America. That’s part of a brighter future. In fact, it turns out many of our best corporate citizens are also our most creative.	… và tôi mong muốn nhưng thực tế tốt đẹp này có thể được truyền bá khắp nước Mỹ. Đó là một phần của tương lai tươi sáng hơn. Thật vậy, rất nhiều công dân làm tư nhân cũng chính là những bộ óc sáng tạo nhất nước Mỹ.
And this brings me to the second big question we as a country have to answer: how do we reignite that spirit of innovation to meet our biggest challenges? (LAUGHTER)	Điều này đưa tôi đến câu hỏi lớn thứ hai mà chúng ta, với tư cách một dân tộc, cần cùng nhau tìm ra câu trả lời: Làm cách nào chúng ta đốt cháy lại ngọn lửa của tinh thần sáng tạo để đáp ứng những thách thức lớn nhất hiện nay?
Sixty years ago, when the Russians beat us into space, we didn’t deny Sputnik was up there.	60 năm trước, khi người Nga đánh bại chúng ta về công nghiệp vũ trụ, chúng ta không phủ nhận việc vệ tinh Sputnik của họ đã lên được vũ trụ.
We didn’t argue about the science, or shrink our research and development budget. We built a space program almost overnight, and twelve years later, we were walking on the moon. (APPLAUSE)	Chúng ta không tranh cãi về mặt khoa học, hay giảm ngân sách nghiên cứu và phát triển công nghiệp vũ trụ. Thay vào đó, chúng ta xây dựng một chương trình nghiên cứu không gian gần như chỉ sau một đêm, và 12 năm sau, người Mỹ đã bước chân lên mặt trăng. (vỗ tay)
Now, that spirit of discovery is in our DNA. America is Thomas Edison and the Wright Brothers and George Washington Carver. America is Grace Hopper and Katherine Johnson and Sally Ride. America is every immigrant and entrepreneur from Boston to Austin to Silicon Valley racing to shape a better future. (APPLAUSE)	Tinh thần khám phá ấy đã nằm trong DNA của chúng ta. Chúng ta là Thomas Edison, là anh em nhà Wright, là George Washington Carver. Chúng ta là Grace Hopper, là Katherine Johnson, là Sally Ride. Chúng ta là tất cả những người nhập cư và khởi nghiệp từ Boston hay Austin đến Thung lũng Silicon, tất cả vì mục đích khiến thế giới trở nên tốt đẹp hơn. (vỗ tay)
That’s who we are, and over the past seven years, we’ve nurtured that spirit. We’ve protected an open Internet, and taken bold new steps to get more students and low-income Americans online. (APPLAUSE)	Và trong 7 năm qua, chúng ta đã nuôi dưỡng được tinh thần ấy. Chúng ta đã bảo vệ được hệ thống mạng Internet mở, và bước những bước bạo dạn trong việc giúp ngày càng nhiều sinh viên cùng những người Mỹ có thu nhập thấp được sử dụng Internet. (vỗ tay)
We’ve launched next-generation manufacturing hubs and online tools that give an entrepreneur everything he or she needs to start a business in a single day. But we can do so much more.	Chúng ta đã khởi xướng những mạng lưới sản xuất thế hệ mới, những công cụ online, giúp những người có chí được trang bị mọi thứ mình cần để khởi nghiệp chỉ trong một ngày.
You know, last year, Vice President Biden said that, with a new moon-shot, America can cure cancer. Last month, he worked with this Congress to give scientists at the National Institutes of Health the strongest resources that they’ve had in over a decade. (APPLAUSE)	Nhưng chúng ta có thể làm được nhiều hơn thế. Năm ngoái, Phó Tổng thống Biden nói rằng với quyết tâm cao, nước Mỹ có thể tìm ra cách chữa trị ung thư. Tháng trước, ông Biden đã làm việc với Quốc hội để trao cho những nhà khoa học thuộc Viện nghiên cứu Sức khỏe Quốc gia một đợt trang bị tài nguyên mạnh mẽ nhất trong hơn một thập kỉ qua. (vỗ tay)
Well, so — so tonight, I’m announcing a new national effort to get it done. And because he’s gone to the mat for all of us on so many issues over the past 40 years, I’m putting Joe in charge of mission control. (APPLAUSE)	Đêm nay, tôi muốn tuyên bố khởi xướng một chiến dịch mang tầm cỡ quốc gia nhằm đạt được mục tiêu đó. Và bởi ông đã hi sinh rất nhiều cho chúng ta, ở rất nhiều khía cạnh trong 40 năm qua, tôi xin được trao cho Joe phụ trách Nhiệm vụ Kiểm soát. (vỗ tay)
For the loved ones we’ve all lost, for the families that we can still save, let’s make America the country that cures cancer once and for all. What do you think? Let’s make it happen. (APPLAUSE)	Vì tất cả những người thân đã rời xa chúng ta, vì tất cả những gia đình chúng ta vẫn có thể cứu giúp, hãy cùng nhau biến nước Mỹ trở thành quốc gia đầu tiên chữa trị được ung thư. (vỗ tay)
And medical research is critical. We need the same level of commitment when it comes to developing clean energy sources. (APPLAUSE)	Nghiên cứu y học là một việc làm mấu chốt. Chúng ta cần quyết tâm cao độ, giống như khi phát triển các nguồn tài nguyên năng lượng sạch. (vỗ tay)
Look, if anybody still wants to dispute the science around climate change, have at it. You will be pretty lonely because you’ll be debating our military, most of America’s business leaders, the majority of the American people, almost the entire scientific community, and 200 nations around the world who agree it’s a problem and intend to solve it. (APPLAUSE)	Nếu ai đó vẫn muốn phản bác tính khoa học của vấn đề biến đổi khí hậu thì cứ việc. Bạn sẽ đơn độc thôi, vì bạn sẽ phải tranh cãi với quân đội, phần lớn những doanh nhân hàng đầu, đại đa số người dân Mỹ, và gần như tất cả cộng đồng người làm khoa học, cũng như 200 quốc gia trên khắp thế giới, tất cả đều có chung quan điểm rằng đây là một vấn đề cần phải được giải quyết. (vỗ tay)
But even if — even if the planet wasn’t at stake, even if 2014 wasn’t the warmest year on record until 2015 turned out even hotter — why would we want to pass up the chance for American businesses to produce and sell the energy of the future? (APPLAUSE)	Nhưng kể cả khi đây không phải vấn đề; kể cả khi 2014 không phải là năm nóng nhất trong lịch sử – để rồi 2015 phá vỡ kỉ lục cũ của 2014 – thì tại sao chúng ta lại muốn bỏ qua cơ hội cho các doanh nghiệp Mỹ được sản xuất và phân phối nguồn năng lượng của tương lai? (vỗ tay)
Listen, seven years ago, we made the single biggest investment in clean energy in our history. Here are the results. In fields from Iowa to Texas, wind power is now cheaper than dirtier, conventional power. On rooftops from Arizona to New York, solar is saving Americans tens of millions of dollars a year on their energy bills and employs more Americans than coal — in jobs that pay better than average.	7 năm trước, chúng ta đã thực hiện vụ đầu tư vào năng lượng sạch lớn nhất trong lịch sử. Kết quả như sau. Trên các đồng ruộng trải dài từ Iowa tới Texas, năng lượng gió đang có giá rẻ hơn các nguồn năng lượng bẩn truyền thống. Trên những mái nhà xuyên suốt từ Arizona sang New York, năng lượng mặt trời đang tiết kiệm cho người Mỹ hàng chục triệu USD chi phí năng lượng mỗi năm, và tạo nhiều công ăn việc làm hơn, với thu nhập cao hơn mức trung bình so với ngành công nghiệp khai thác than.
We’re taking steps to give homeowners the freedom to generate and store their own energy — something, by the way, that environmentalists and Tea Partiers have teamed up to support. And meanwhile, we’ve cut our imports of foreign oil by nearly 60 percent and cut carbon pollution more than any other country on Earth. (APPLAUSE) Gas under $2 a gallon ain’t bad either. (LAUGHTER)	Chúng ta đang đạt những bước tiến trong việc trao quyền tự do người Mỹ được chế tạo và lưu giữ năng lượng cho riêng mình – điều mà những nhà môi trường học cũng như cả các nghị sĩ bảo thủ đều ủng hộ. Cùng lúc đó, chúng ta cũng đã cắt giảm gần 60% lượng dầu mỏ nhập khẩu, cắt giảm lượng ô nhiễm carbon nhiều hơn bất cứ quốc gia nào khác trên Trái đất. (vỗ tay) À, giá xăng dưới 2 USD/gallon cũng không tệ. (cười)
	* 1 gallon = 3,78 lít
Now we’ve got to accelerate the transition away from old, dirtier energy sources. Rather than subsidize the past, we should invest in the future, especially in communities that rely on fossil fuels.	Giờ chúng ta cần đẩy nhanh tiến độ “tẩy chay” năng lượng bẩn. Thay vì tiếp tục trợ cấp cho những thứ đã thuộc về quá khứ, chúng ta cần đầu tư vào tương lai – nhất là tại các cộng đồng vẫn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
We do them no favor when we don’t show them where the trends are going. And that’s why I’m going to push to change the way we manage our oil and coal resources so that they better reflect the costs they impose on taxpayers and our planet.	Đó là lý do tại sao tôi sẽ thúc đẩy việc thay đổi cách quản lý nguồn năng lượng dầu khí và than đá, nhằm thể hiện rõ nét hơn cái giá mà chúng gây ra cho người dân Mỹ cũng như hành tinh của chúng ta.
And that way, we put money back into those communities and put tens of thousands of Americans to work building a 21st century transportation system. (APPLAUSE)	Có như vậy, chúng ta mới tạo công ăn việc làm được cho những cộng đồng nói trên, cũng như tạo công ăn việc làm cho hàng chục nghìn người Mỹ trong việc xây dựng một hệ thống giao thông của thế kỉ 21. (vỗ tay)
Now, none of this is going to happen overnight, and yes, there are plenty of entrenched interests who want to protect the status quo. But the jobs we’ll create, the money we’ll save, the planet we’ll preserve, that is the kind of future our kids and our grandkids deserve. And it’s within our grasp.	Đương nhiên những điều này sẽ không thể đạt được trong một sớm một chiều, và đương nhiên vẫn còn rất nhiều cá nhân tổ chức vì lợi ích riêng mà muốn giữ nguyên hiện trạng. Nhưng với những việc làm chúng ta tạo ra, với những khoản tiền chúng ta tiết kiệm được, và với hành tinh chúng ta gìn giữ – đó mới là viễn cảnh tương lai mà con cháu chúng ta xứng đáng được hưởng. Và nó năm trong tầm tay chúng ta.
Now, climate change is just one of many issues where our security is linked to the rest of the world, and that’s why the third big question that we have to answer together is how to keep America safe and strong without either isolating ourselves or trying to nation- build everywhere there’s a problem.	Biến đổi khí hậu chỉ là một trong nhiều những vấn đề mà an ninh quốc gia Mỹ có liên hệ mật thiết với phần còn lại của thế giới, và đó là lý do tại sao câu hỏi thứ ba mà chúng ta cần cùng nhau tìm lời giải đáp là làm cách nào đảm bảo sự an toàn và vững mạnh của nước Mỹ mà không tự cô lập bản thân hay cố gắng xây dựng lại nhà nước ở bất cứ nơi đâu có vấn đề.
I told you earlier all the talk of America’s economic decline is political hot air. Well, so is all the rhetoric you hear about our enemies getting stronger and America getting weaker. Let me tell you something. The United States of America is the most powerful nation on Earth, period. Period. (APPLAUSE)	Tôi đã nói với các bạn trước đó rằng, tất cả những lời bàn tán về việc kinh tế Mỹ đang suy thoái chỉ mang màu sắc chính trị mà thôi. Tương tự như vậy là những thứ các bạn nghe được về việc những kẻ thù của chúng ta đang mạnh lên, còn Mỹ lại đang yếu đi. Nước Mỹ là quốc gia hùng mạnh nhất trên Trái đất. Chấm hết. (vỗ tay)
It’s not even close. It’s not even close. It’s not even close. We spend more on our military than the next eight nations combined. (APPLAUSE)	Không có gì phải che giấu. Chi tiêu quân sự của chúng ta cao hơn tổng chi của 8 nước đứng sau. (vỗ tay)
Our troops are the finest fighting force in the history of the world. (APPLAUSE)	Quân đội Mỹ là lực lượng chiến đấu tinh nhuệ nhất trong lịch sử thế giới. (vỗ tay)
No nation attacks us directly or our allies because they know that’s the path to ruin. Surveys show our standing around the world is higher than when I was elected to this office, and when it comes to every important international issue, people of the world do not look to Beijing or Moscow to lead. They call us. (APPLAUSE)	Không một nước nào dám tấn công chúng ta, hay các đồng minh của chúng ta, vì họ hiểu rằng đó là con đường dẫn tới thất bại. Các con số thăm dò dư luận cho thấy vị thế của nước Mỹ trên trường quốc tế hiện nay cao hơn so với khi tôi được bầu vào ghế Tổng thống, và với tất cả những vấn đề quốc tế quan trọng, người dân trên thế giới không tìm đến sự dẫn dắt của Bắc Kinh hay Moscow, mà họ tìm đến chúng ta. (vỗ tay)
So I think it’s useful to level set here, because when we don’t, we don’t make good decisions. Now, as someone who begins every day with an intelligence briefing, I know this is a dangerous time. But that’s not primarily because of some looming superpower out there, and it’s certainly not because of diminished American strength.	Do đó tôi nghĩ việc hữu ích là chúng ta phải giữ vững cấp độ. Bởi vì nếu không chúng ta sẽ không thẻ có quyết định tốt. Là một người bắt đầu mỗi ngày mới với một bản tổng kết tình báo, tôi hiểu đây là thời điểm đầy rẫy hiểm nguy. Nhưng đó không phải vì sức mạnh nước Mỹ đang giảm sút, hay vì một siêu cường khác nổi lên.
In today’s world, we’re threatened less by evil empires and more by failing states. The Middle East is going through a transformation that will play out for a generation, rooted in conflicts that date back millennia. Economic headwinds are blowing in from a Chinese economy that is in significant transition. Even as their economy severely contracts, Russia is pouring resources in to prop up Ukraine and Syria, client states that they saw slipping away from their orbit. And the international system we built after World War II is now struggling to keep pace with this new reality.	Trên thế giới ngày nay, mối đe dọa không đến nhiều từ những cường quốc lạm quyền, mà là từ những nhà nước thất bại. Trung Đông đang trải qua một đợt chuyển giao kéo dài cả một thế hệ, khơi nguồn bởi giao tranh đã có từ hàng thiên niên kỉ trước. Những cơn bão thổi từ một nền kinh tế Trung Quốc đang trong giai đoạn chuyển giao. Và kể cả khi nền kinh tế còn khó khăn, Nga vẫn đổ nhiều tài nguyên vào việc can thiệp tại Ukraine và Syria – những quốc gia mà họ nhận thấy đang dần rời xa quỹ đạo Nga. Và trật tự thế giới dựng nên sau Thế chiến II đang gặp nhiều khó khăn trong việc theo kịp với thực tế của thời đại mới hiện nay.
It’s up to us to help, the United States of America, to help remake that system. And to do that well, it means that we’ve got to set priorities. Priority number one is protecting the American people and going after terrorist networks. (APPLAUSE)	Trách nhiệm xây dựng lại hj thống đó thuộc về chúng ta, nước Mỹ. Điều đó đồng nghĩa với việc chúng ta phải đặt ra những ưu tiên. Ưu tiên thứ nhất là bảo vệ người Mỹ, và truy quét các mạng lưới khủng bố. (vỗ tay)
Both Al Qaida and now ISIL pose a direct threat to our people, because in today’s world, even a handful of terrorists who place no value on human life, including their own, can do a lot of damage. They use the Internet to poison the minds of individuals inside our country; their actions undermine and destabilize our allies. We have to take them out.	Cả al-Qaeda và nay là IS đều mang mối hiểm họa trực tiếp đối với người Mỹ, bởi trong thời đại hiện nay, chỉ một nhóm khủng bố không quan tâm gì đến mạng sống con người, kể cả của chính bản thân chúng thôi cũng đủ để gây nhiều thiệt hại. Chúng sử dụng Internet để đầu độc tâm hồn những người Mỹ; chúng phá đồng minh của chúng ta.
But as we focus on destroying ISIL, over-the-top claims that this is World War III just play into their hands. Masses of fighters on the back of pickup trucks, twisted souls plotting in apartments or garages, they pose an enormous danger to civilians, they have to be stopped, but they do not threaten our national existence. That is the story ISIL wants to tell; that’s the kind of propaganda they use to recruit.	Nhưng trong lúc chúng ta tập trung tiêu diệt IS, những lời khẳng định quá đáng rằng đây là Thế chiến III lại có lợi cho những tên khủng bố này. Những phần tử cực đoan cầm súng ngồi sau xe bán tải và những đầu óc bệnh hoạn bí mật lên kế hoạch trong các chung cư hay garage, là những mối đe dọa to lớn đối với người dân, và cần phải bị ngăn chặn. Nhưng tất cả những điều này không đe dọa đến tồn tại của nước Mỹ. Đó là câu chuyện mà IS muốn tất cả phải tin, đó là những lời tuyên truyền chúng sử dụng để tuyển quân.
We don’t need to build them up to show that we’re serious, and we sure don’t need to push away vital allies in this fight by echoing the lie that ISIL is somehow representative of one of the world’s largest religions. (APPLAUSE)	Chúng ta không cần phải chứng minh quyết tâm chống khủng bố bằng cách khiến chúng mạnh hơn, và cũng không cần phải đẩy những đồng minh quan trọng của mình sang một bên bằng việc nhắc lại những lời dối trá rằng những gì IS đang làm là hiện thân của một trong những tôn giáo lớn nhất thế giới. (vỗ tay)
We just need to call them what they are: killers and fanatics who have to be rooted out, hunted down, and destroyed. (APPLAUSE)	Chúng ta đơn giản chỉ cần gọi chúng theo đúng bản chất – những kẻ giết người bệnh hoạn mà chúng ta phải tìm diệt. (vỗ tay)
And that’s exactly what we’re doing. For more than a year, America has led a coalition of more than 60 countries to cut off ISIL’s financing, disrupt their plots, stop the flow of terrorist fighters, and stamp out their vicious ideology. With nearly 10,000 air strikes, we’re taking out their leadership, their oil, their training camps, their weapons. We’re training, arming and supporting forces who are steadily reclaiming territory in Iraq and Syria.	Đó chính là những gì chúng ta đang làm. Trong hơn một năm qua, Mỹ đã dẫn đầu một liên quân 60 quốc gia với mục tiêu cắt đứt nguồn tài chính, phá vỡ các âm mưu, chấm dứt dòng phần tử cực đoan đổ về Trung Đông, và dập tắt hệ tư tưởng bệnh hoạn của IS. Với gần 10.000 đợt không kích, chúng ta đang tiêu diệt tầng lớp lãnh đạo, nguồn dầu khí, các trại huấn luyện, và vũ khí của chúng. Chúng ta đang huấn luyện, trang bị vũ khí, và hậu thuẫn các lực lượng tích cực chiến đấu chiếm lại lãnh thổ từ tay IS tại Iraq và Syria.
If this Congress is serious about winning this war and wants to send a message to our troops and the world, authorize the use of military force against ISIL. Take a vote. (APPLAUSE)	Nếu Quốc hội thực sự nghiêm túc muốn giành thắng lợi trong trận chiến này, và muốn gửi một thông điệp tới quân đội Mỹ cũng như toàn thế giới, các vị hãy sớm thông qua việc sử dụng lực lượng quân đội chống lại IS. Hãy đem ra bỏ phiếu đi. (vỗ tay)
Take a vote. But the American people should know that, with or without Congressional action, ISIL will learn the same lessons as terrorists before them. If you doubt America’s commitment — or mine — to see that justice is done, just ask Osama bin Laden. (APPLAUSE)	Hãy bỏ phiếu đi. Nhưng người Mỹ hãy yên tâm rằng, dù Quốc hội có hành động hay không, thì IS cũng sẽ phải nếm trải bài học đã từng dành cho những tên khủng bố trước chúng. Nếu các bạn hoài nghi quyết tâm của nước Mỹ – hay của chính tôi – trong việc đảm bảo công lý được thực thi, hãy hỏi Osama bin Laden. (vỗ tay)
Ask — ask the leader of Al Qaida in Yemen, who was taken out last year, or the perpetrator of the Benghazi attacks, who sits in a prison cell. When you come after Americans, we go after you. And it may take time, but we have long memories, and our reach has no limits. (APPLAUSE)	Hãy hỏi lãnh đạo al-Qaeda tại Yemen, kẻ đã bị tiêu diệt năm ngoái. Hãy hỏi kẻ gây ra vụ tấn công tại Bengazi và giờ đang ngồi trong tù. Khi các ngươi nhắm vào nước Mỹ, nước Mỹ sẽ tìm bằng được các ngươi. Điều này sẽ cần thời gian, nhưng thù thì chúng ta sẽ không bao giờ quên, và mạng lưới truy quét của chúng ta không có giới hạn. (vỗ tay)
Our foreign policy has to be focused on the threat from ISIL and Al Qaida, but it can’t stop there. For even without ISIL, even without Al Qaida, instability will continue for decades in many parts of the world — in the Middle East, in Afghanistan and parts of Pakistan, in parts of Central America and Africa and Asia.	Chính sách đối ngoại của chúng ta cần tập trung vào mối đe dọa từ IS và al-Qaeda, nhưng không thể chỉ dừng lại ở đó. Vì kể cả khi không còn IS, thì sự bất ổn cũng sẽ tiếp diễn trong hàng thập kỉ ở nhiều nơi khác trên thế giới – tại Trung Đông, tại Afghanistan và Pakistan, tại Trung Mỹ, châu Phi, và châu Á.
Some of these places may become safe havens for new terrorist networks. Others will just fall victim to ethnic conflict or famine, feeding the next wave of refugees.	Một vài nơi trong số này đã trở thành nơi trú ẩn an toàn cho các mạng lưới khủng bố; một số khác lại phải chịu cảnh giao tranh sắc tộc, nạn đói, và tạo ra những làn sóng nhập cư kế tiếp.
The world will look to us to help solve these problems, and our answer needs to be more than tough talk or calls to carpet-bomb civilians. That may work as a TV sound bite, but it doesn’t pass muster on the world stage. We also can’t try to take over and rebuild every country that falls into crisis... (APPLAUSE)	Thế giới sẽ lại tìm đến chúng ta để hỗ trợ giải quyết những vấn đề này, và câu trả lời của chúng ta không thể chỉ là những lời nói cứng, hay những lời kêu gọi ném bom rải thảm dân lành. Nghe trên TV thì có vẻ hay, nhưng sẽ chả có ích gì trên trường quốc tế. Chúng ta cũng không thể cứ cố kiểm soát và “đập đi xây lại” bất kì quốc gia nào gặp khủng hoảng… (vỗ tay)
... even if it’s done with the best of intentions. That’s not leadership; that’s a recipe for quagmire, spilling American blood and treasure that ultimately will weaken us. It’s the lesson of Vietnam. It’s the lesson of Iraq, and we should have learned it by now. (APPLAUSE)	… ngay cả khi được thực hiện với ý định tốt. Điều đó không thể hiện sự lãnh đạo, mà đó chỉ là công thức dẫn đến sự sa lầy, khiến người Mỹ phải đổ máu, mất đi những tài nguyên mà rốt cục sẽ khiến chúng ta suy yếu. Đó là bài học ở Việt Nam, hay ở Iraq mà lẽ ra chúng ta đã học rồi. (vỗ tay)
Fortunately, there is a smarter approach, a patient and disciplined strategy that uses every element of our national power. It says America will always act, alone if necessary, to protect our people and our allies, but on issues of global concern, we will mobilize the world to work with us, and make sure other countries pull their own weight.	May mắn là chúng ta có một cách tiếp cận thông minh hơn, một chiến lược kiên nhẫn và kỉ luật, tận dụng mọi khía cạnh trong sức mạnh quốc gia của nước Mỹ. Nước Mỹ luôn hành động, hành động đơn phương nếu cần thiết, để bảo vệ người dân và đồng minh của chúng ta; nhưng trong các vấn đề mang tính toàn cầu, chúng ta sẽ huy động cả thế giới cùng hợp tác, để mỗi nước hoàn thành phần trách nhiệm của riêng mình.
That’s our approach to conflicts like Syria, where we’re partnering with local forces and leading international efforts to help that broken society pursue a lasting peace.	Đó là cách chúng ta tiếp cận các cuộc giao tranh như tại Syria hiện nay, nơi chúng ta đang bắt tay với các lực lượng địa phương cũng như lãnh đạo cộng đồng quốc tế trong việc giúp đỡ xã hội tại đây hướng tới một nền hòa bình lâu dài.
That’s why we built a global coalition, with sanctions and principled diplomacy, to prevent a nuclear-armed Iran. And as we speak, Iran has rolled back its nuclear program, shipped out its uranium stockpile, and the world has avoided another war. (APPLAUSE)	Đó là lý do tại sao chúng ta xây dựng một liên minh toàn cầu, với những lệnh trừng phạt và các biện pháp ngoại giao dựa theo nguyên tắc, để ngăn chặn Iran trang bị vũ khí hạt nhân. Lúc này đây, Iran đã tạm ngưng chương trình hạt nhân, chuyển giao lượng uranium dự trữ, và thế giới đã tránh được một cuộc chiến khác. (vỗ tay)
That’s how — that’s how we stopped the spread of Ebola in West Africa. (APPLAUSE)	Đó là cách chúng ta ngăn chặn Ebola lây lan ở Tây Phi. (vỗ tay)
Our military, our doctors, our development workers — they were heroic. They set up the platform that then allowed other countries to join in behind us and stamp out that epidemic. Hundreds of thousands — maybe a couple million lives were saved. That’s how we forged a trans pacific partnership to open markets, and protect workers and the environment, and advance American leadership in Asia. It cuts 18,000 taxes on products made in America which will then support more good jobs here in America. With TPP, China does not set the rules in that region, we do. We want to show our strength in this new century? Approve this agreement, give us the tools to enforce it. It’s the right thing to do. (APPLAUSE)	Quân đội, các bác sĩ, và các nhân viên phát triển đã tạo ra một nền tảng để các nước khác có thể cùng chúng ta dập tắt đại dịch này. Hàng trăm ngàng – có thể là vài triệu sinh mạng đã đượch cứu sống.  Đó là cách chúng ta tạo nên hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) để mở cửa thị trường, bảo vệ quyền lợi người lao động, bảo vệ môi trường, và nâng tầm lãnh đạo của Mỹ tại châu Á. TPP đã cắt 18.000 loại hình thuế quan đối với các sản phẩm do Mỹ sản xuất, và hỗ trợ tạo thêm nhiều công ăn việc làm. Với TPP, Trung Quốc không còn là quốc gia đặt ra luật lệ tại châu Á-Thái Bình Dương, mà là chúng ta. Quốc hội muốn chúng ta thể hiện sức mạnh nước Mỹ trong thế kỉ này ư? Vậy thì hãy thông qua TPP đi, và trao cho chúng ta cơ hội để thể hiện. (vỗ tay)
Let me give you another example. Fifty years of isolating Cuba had failed to promote democracy, it set us back in Latin America. That’s why we restored diplomatic relations, opened the door to travel and commerce, positioned ourselves to improve the lives of the Cuban people. (APPLAUSE)	Tôi xin đơn cử một ví dụ nữa. 50 năm cô lập Cuba đã không thể đề cao nền dân chủ, và khiến chúng ta phải chịu một bước lùi ở Mỹ Latin. Đó là lý do tại sao chúng ta khôi phục quan hệ ngoại giao, mở cửa du lịch và giao thương, cũng như sẵn sàng cải thiện đời sống của người dân Cuba. (vỗ tay)
So, if you want to consolidate our leadership and credibility in the hemisphere, recognize that the Cold War is over. Lift the embargo. (APPLAUSE)	Do đó, nếu Quốc hội muốn củng cố vị thế lãnh đạo và niềm tin của các nước Tây bán cầu đối với Mỹ? Vậy thì hãy nhận ra rằng Chiến tranh Lạnh đã qua rồi. Dỡ bỏ cấm vận đi. (vỗ tay)
The point is American leadership in the 21st century is not a choice between ignoring the rest of the world, except when we kill terrorists; or occupying and rebuilding whatever society is unraveling. Leadership means a wise application of military power, and rallying the world behind causes that are right. It means seeing our foreign assistance as part of our national security, not something separate, not charity. When we lead nearly 200 nations to the most ambitious agreement in history to fight climate change, yes, that helps vulnerable countries, but it also protects our kids. When we help Ukraine defend its democracy, or Colombia resolve a decades-long war, that strengthens the international order we depend on. When we help African countries feed their people and care for the sick... (APPLAUSE)	Vị thế lãnh đạo của nước Mỹ trong thế kỉ 21 không phải một sự lựa chọn giữa một là bỏ mặc phần còn lại của thế giới – trừ việc tiêu diệt khủng bố – với hai là chiếm đóng và tái thiết bất kì xã hội nào gặp vấn đề. Sự lãnh đạo phải là kết hợp của việc áp dụng hợp lý sức mạnh quân sự, và kêu gọi thế giới ủng hộ những mục tiêu đúng đắn. Nó đồng nghĩa với việc coi sự trợ giúp từ bên ngoài như một phần của an ninh quốc gia, thay vì coi đó như thể từ thiện. Khi chúng ta dẫn đầu trong việc kêu gọi gần 200 nước đi tới kí kết hiệp ước lịch sử nhằm chống lại biến đổi khí hậu – điều đó không chỉ giúp cho các quốc gia hiện đang bị ảnh hưởng, mà còn bảo vệ tương lai con cháu chính chúng ta. Khi chúng ta hỗ trợ Ukraine bảo vệ nền dân chủ của họ, hay giúp đỡ Colombia giải quyết cuộc nội chiến kéo dài hàng thập kỉ, điều đó củng cố một trật tự quốc tế mà chúng ta còn phải phụ thuộc rất nhiều. Khi chúng ta giúp đỡ các nước châu Phi giải quyết vấn đề lương thực cũng như chăm lo cho người bệnh… (vỗ tay)
It’s the right thing to do, and it prevents the next pandemic from reaching our shores. Now right now, we are on track to end the scourge of HIV/AIDS, that’s within our grasp, and we have the chance to accomplish the same thing with malaria, something I’ll be pushing this Congress to fund this year. That’s American strength. That’s American leadership. And that kind of leadership depends on the power of our example. That is why I will keep working to shut down the prison at Guantanamo. It’s expensive, it’s unnecessary, and it only serves as a recruitment brochure for our enemies. There’s a better way. (APPLAUSE)	…điều đó là đúng đắn và nó sẽ ngăn cản việc một đại dịch có thể chạm tới nước Mỹ. Tại châu Phi lúc này, chúng ta đang trong công cuộc chấm dứt nạn HIV/AIDS, và có đủ tiềm năng để làm điều tương tự với bệnh sốt rét. Tôi sẽ hối thúc Quốc hội cung cấp vốn cho chiến dịch này. Đó mới là sức mạnh. Đó mới là lãnh đạo. Và cái cách lãnh đạo ấy phụ thuộc vào những hành động làm gương của chúng ta. Đó là lý do tại sao tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy việc đóng cửa nhà tù Guantanamo: Vừa tốn kém, vừa không cần thiết, và chỉ tạo thêm cái cớ để kẻ thù của chúng ta chiêu mộ thêm quân. Đó là phương cách tốt hơn. (vỗ tay)
And that’s why we need to reject any politics — any politics that targets people because of race or religion. (APPLAUSE)	Đó là lý do tại sao chúng ta cần loại bỏ hoàn toàn thể loại chính trị nhắm vào chủng tộc hay tôn giáo của người khác để công kích.
Let me just say this. This isn’t a matter of political correctness. This is a matter of understanding just what it is that makes us strong.	Hãy để tôi giải thích điều này. Đây không phải vấn đề nhận thức chính trị đúng đắn, mà là vấn đề hiểu được những gì tạo nên sự hùng mạnh của nước Mỹ.
The world respects us not just for our arsenal, it respects us for our diversity and our openness and the way we respect every faith. His Holiness, Pope Francis, told this body from the very spot I’m standing on tonight that “to imitate the hatred and violence of tyrants and murderers is the best way to take their place.” When politicians insult Muslims, whether abroad, or fellow citizens, when a mosque is vandalized, or a kid is called names, that doesn’t make us safer. That’s not telling it what — telling it like it is, it’s just wrong. (APPLAUSE)	Thế giới tôn trọng chúng ta không phải vì kho vũ khí chúng ta sở hữu, mà là vì sự tôn trọng chúng ta dành cho mọi sắc tộc, cũng như sự cởi mở chấp nhận mọi tôn giáo. Đức Cha – Giáo hoàng Francis, đã từng đứng tại đây và nói với tất cả chúng ta rằng “bắt chước sự thù ghét và bạo tàn của những kẻ độc tài, những kẻ sát nhân, là cách tốt nhất để thế chân bọn chúng”. Khi các chính trị gia chỉ trích người Hồi giáo, khi một thánh đường Hồi giáo bị đập phá, khi một đứa trẻ bị bắt nạt, tất cả đều không khiến chúng ta an toàn hơn. Đây không thể được coi là nói thẳng. Mà đây là nói sai hoàn toàn. (vỗ tay)
It diminishes us in the eyes of the world. It makes it harder to achieve our goals. It betrays who we are as a country.	Điều đó làm hỏng hình ảnh của chúng ta trong mắt thế giới, khiến chúng ta gặp nhiều khó khăn hơn trong việc đạt được những mục đích, và phản lại những giá trị dân tộc của chúng ta.
“We the People.” Our Constitution begins with those three simple words, words we’ve come to recognize mean all the people, not just some. Words that insist we rise and fall together, that that’s how we might perfect our union. And that brings me to the fourth, and maybe most important thing that I want to say tonight.	“We the People” – Hiến pháp của chúng ta mở đầu với 3 từ đơn giản ấy, một cụm từ mà chúng ta đã nhận ra rằng nó mang ý nghĩa toàn thể người dân, không chỉ một bộ phận, một cụm từ có ý nhấn mạnh rằng chúng ta khi trỗi dậy phải trỗi dậy cùng nhau, và khi tàn cũng phải tàn cùng nhau. Điều đó đưa tôi đến với điều thứ tư, và có lẽ là điều quan trọng nhất tôi muốn nói tới trong đêm nay.
The future we want, all of us want — opportunity and security for our families, a rising standard of living, a sustainable, peaceful planet for our kids — all that is within our reach. But it will only happen if we work together. It will only happen if we can have rational, constructive debates. It will only happen if we fix our politics.	Tương lai chúng ta muốn – một tương lai với cơ hội và sự đảm bảo cho tất cả các gia đình nước Mỹ; một tương lai với sự gia tăng mức sống và một hành tinh bền vững, bình yên cho con em chúng ta – tất cả đều nằm trong tầm với. Nhưng tương lai ấy chỉ có thể trở thành hiện thực nếu chúng ta hợp tác cùng nhau. Tương lai ấy chỉ có thể trở thành hiện thực nếu chúng ta có những cuộc tranh luận hợp lý, mang tính xây dựng. Tương lai ấy chỉ có thể trở thành hiện thực nếu chúng ta thay đổi cách làm chính trị của mình.
A better politics doesn’t mean we have to agree on everything. This is a big country, different regions, different attitudes, different interests. That’s one of our strengths, too. Our Founders distributed power between states and branches of government, and expected us to argue, just as they did, fiercely, over the size and shape of government, over commerce and foreign relations, over the meaning of liberty and the imperatives of security.	Cải thiện hệ thống chính trị không có nghĩa chúng ta phải nhất trí trong mọi quan điểm. Mỹ là nước lớn, với nhiều khu vực, nhiều cách suy nghĩ, nhiều lợi ích riêng. Đây cũng là một thế mạnh của chúng ta. Những người sáng lập nước Mỹ đã phân bố quyền lực giữa các bang và các nhánh của chính phủ, vì họ biết trước chúng ta sẽ có tranh cãi, cũng giống như họ đã tranh cãi về kích cỡ và hình thức của chính phủ, về tài chính và quan hệ quốc tế, về định nghĩa của sự tự do và tầm quan trọng sống còn của an ninh nước Mỹ.
But democracy does require basic bonds of trust between its citizens. It doesn’t — it doesn’t work if we think the people who disagree with us are all motivated by malice, it doesn’t work if we think that our political opponents are unpatriotic or trying to weaken America.	Nhưng một nền dân chủ đòi hỏi những kết nối cơ bản về niềm tin giữa người dân. Dân chủ sẽ không thể phát triển nếu chúng ta cứ nghĩ rằng bất kì ai bất đồng với chúng ta đều làm như vậy với ác ý, rằng bất kì địch thủ chính trị nào của chúng ta cũng là những kẻ không yêu nước.
Democracy grinds to a halt without a willingness to compromise or when even basic facts are contested or when we listen only to those who agree with us. Our public life withers when only the most extreme voices get all the attention. And most of all, democracy breaks down when the average person feels their voice doesn’t matter; that the system is rigged in favor of the rich or the powerful or some special interest.	Dân chủ sẽ đình trệ nếu thiếu đi tâm lý sẵn sàng thỏa hiệp; hay kể cả khi những sự thật cơ bản cũng bị đem ra tranh cãi, và khi chúng ta chỉ lắng nghe ý kiến của những người có chung quan điểm. Xã hội sẽ tàn khi chỉ những giọng điệu cực đoan nhất thu hút được sự chú ý. Trên tất cả, nền dân chủ sẽ mất đi bản sắc của nó khi người dân cảm thấy tiếng nói của họ không còn có ý nghĩa gì nữa, khi hệ thống đã bị lợi dụng để phục vụ lợi ích riêng của những nhóm người giàu có và quyền lực và đặc lợi.
Too many Americans feel that way right now. It’s one of the few regrets of my presidency — that the rancor and suspicion between the parties has gotten worse instead of better. I have no doubt a president with the gifts of Lincoln or Roosevelt might have better bridged the divide, and I guarantee I’ll keep trying to be better so long as I hold this office.	Rất nhiều người Mỹ đang có cảm nhận như vậy vào lúc này. Đó là một trong những điều hiếm hoi mà tôi hối tiếc trong nhiệm kì Tổng thống của mình – sự hoài nghi và đấu đá giữa hai đảng không những không được cải thiện mà còn trở nên trầm trọng hơn. Chắc chắn một Tổng thống với tài năng cỡ Lincoln hay Roosevelt có thể làm tốt hơn trong vai trò cầu nối chia cắt giữa hai đảng, nhưng tôi cam kết sẽ tiếp tục cố gắng cải thiện, chừng nào tôi còn trên cương vị Tổng thống.
But my fellow Americans, this cannot be my task — or any president’s — alone. There are a whole lot of folks in this chamber — good people — who would like to see more cooperation, would like to see a more elevated debate in Washington but feel trapped by the imperatives of getting elected, by the noise coming out of your base. I know; you’ve told me. It’s the worst-kept secret in Washington. And a lot of you aren’t enjoying being trapped in that kind of rancor.	Nhưng, thưa các công dân nước Mỹ, đây không thể chỉ là nhiệm vụ của riêng tôi – hay của bất kì Tổng thống nào khác. Có rất nhiều những người có mặt tại đây hôm nay mong muốn hợp tác giữa hai đảng được đẩy mạnh, mong muốn những cuộc tranh luận ở tầm cao hơn tại Washington, nhưng lại bị cuốn vào vòng xoáy của những đòi hỏi để có thể giữ ghế. Tôi biết chứ, vì chính các vị đã nói với tôi như vậy. Đó là những bí mật được giữ một cách tồi nhất ở Washington. Và rất nhiều người ở đây không thích được bị mắc kẹt trong kiểu tỵ hiềm đó.
But that means if we want a better politics — and I’m addressing the American people now — if we want a better politics, it’s not enough just to change a congressman or change a senator or even change a president. We have to change the system to reflect our better selves.	Nhưng điều đó có nghĩa là nếu chúng ta muốn một hệ thống chính trị tốt hơn — tôi đang nói chuyên với nhân dân Mỹ lúc này — nếu chúng ta muốn một hệ thống chính trị tốt hơn, thì thay đổi một nghị sĩ hay thậm chí một Tổng thống là chưa đủ, chúng ta phải thay đổi hệ thống sao cho nó phản ánh mặt tốt của mỗi người chúng ta.
I think we’ve got to end the practice of drawing our congressional districts so that politicians can pick their voters and not the other way around. (APPLAUSE)	Chúng ta phải chấm dứt việc chia ra những khu bầu cử địa phương để tránh việc các chính trị gia có thể khoanh vùng chọn người bỏ phiếu cho mình. (vỗ tay)
Let a bipartisan group do it. (APPLAUSE)	Hãy để nhóm lưỡng đảng làm điều đó. (vỗ tay)
I believe we’ve got to reduce the influence of money in our politics, so that a handful of families or hidden interests can’t bankroll our elections. (APPLAUSE)	Chúng ta phải giảm thiểu sự phụ thuộc vào tiền bạc trong chính trị, để tránh việc một vài nhóm người với những lợi ích riêng có thể dùng tiền mua bầu cử. (vỗ tay)
And if our existing approach to campaign finance reform can’t pass muster in the courts, we need to work together to find a real solution, because it’s a problem. And most of you don’t like raising money. I know. I’ve done it.	Và nếu cách tiếp cận hiện nay của chúng ta đối với các khoản tiền liên quan đến chiến dịch tranh cử không được tòa án chấp thuận, chúng ta cần ngồi lại với nhau để tìm ra một giải pháp thực thụ. Và phần lớn chúng ta không thích quyên. Tôi biết. Tôi đã làm điều đó.
We’ve got to make it easier to vote, not harder. We need to modernize it for the way we live now. (APPLAUSE)	Chúng ta phải đơn giản hóa bầu cử, thay vì phức tạp hóa, và điều chỉnh sao cho phù hợp với thời thế hiện nay. (vỗ tay)
This is America. We want to make it easier for people to participate. And over the course of this year, I intend to travel the country to push for reforms that do just that. But I can’t do these things on my own. Changes in our political process — in not just who gets elected, but how they get elected — that will only happen when the American people demand it. It depends on you. That’s what’s meant by a government of, by, and for the people. What I’m suggesting is hard. It’s a lot easier to be cynical, to accept that change is not possible, and politics is hopeless, and the problem is, all the folks who are elected don’t care, and to believe that our voices and our actions don’t matter.	Đây là nước Mỹ, Chúng ta muốn tạo điều kiện dễ dàng cho mọi người tham gia. Trong năm nay, tôi dự kiến sẽ đi khắp nước Mỹ để thúc đẩy cải cách phục vụ mục đích nói trên. Nhưng bản thân tôi không thể làm được tất cả những điều này. Thay đổi trong thể chế chính trị của chúng ta – không chỉ trong việc ai sẽ trúng cử hay hình thức bầu cử ra sao – sẽ chỉ xảy ra khi người Mỹ muốn điều đó xảy ra. Điều này phụ thuộc vào các bạn. Một chính phủ của dân, do dân và vì dân là như vậy đấy. Những gì tôi đang muốn thực hiện sẽ rất khó. Cách dễ hơn là cứ hoài nghi, là cứ chấp nhận sự thật rằng thay đổi là không thể, rằng không có tương lai cho chính trị, rằng tiếng nói và hành động của chúng ta sẽ chẳng có ý nghĩa gì.
But if we give up now, then we forsake a better future. Those with money and power will gain greater control over the decisions that could send a young soldier to war, or allow another economic disaster, or roll back the equal rights and voting rights that generations of Americans have fought, even died, to secure. And then, as frustration grows, there will be voices urging us to fall back into our respective tribes, to scapegoat fellow citizens who don’t look like us, or pray like us, or vote like we do, or share the same background.	Nhưng chúng ta bỏ cuộc trong hiện tại, có nghĩa là chúng ta cũng từ bỏ luôn mong muốn cải thiện tương lai. Những kẻ có tiền và có quyền sẽ tiếp tục đứng đằng sau các quyết định có thể khiến nước Mỹ đi đến chiến tranh, gây ra một cuộc khủng hoảng kinh tế, hay đánh mất đi quyền bình đẳng và quyền bầu cử mà hàng thế hệ người Mỹ đã hi sinh xương máu để giành lấy. Khi nỗi bực dọc ấy lớn dần, sẽ có những tiếng nói dụ dỗ chúng ta trở lại thời chia rẽ bộ tộc, để đổ hết tội lỗi cho những người đồng hương không cùng màu da với chúng ta, không cầu nguyện như cách chúng ta cầu nguyện, không bỏ phiếu cho những người chúng ta ủng hộ, hay không cùng nguồn gốc với chúng ta.
We can’t afford to go down that path. It won’t deliver the economy we want. It will not produce the security we want. But most of all, it contradicts everything that makes us the envy of the world.	Chúng ta không được phép đi theo con đường ấy. Vì nó sẽ không dẫn chúng ta đến với một nền kinh tế chúng ta muốn, nó sẽ không dẫn chúng ta đến sự an toàn chúng ta muốn, và trên tất cả, nó phản lại tất cả những giá trị đã khiến Mỹ trở thành đất nước mà tất cả thế giới phải ghen tị.
So, my fellow Americans, whatever you may believe, whether you prefer one party or no party, whether you supported my agenda or fought as hard as you could against it, our collective futures depends on your willingness to uphold your duties as a citizen, to vote, to speak out, to stand up for others, especially the weak, especially the vulnerable, knowing that each of us is only here because somebody somewhere stood up for us. (APPLAUSE)	Vậy nên, thưa toàn thể công dân nước Mỹ, dù đức tin của bạn là gì, dù bạn theo đảng này hay đảng khác, hay không theo đảng nào, thì tương lai của chúng ta phụ thuộc vào việc bạn có sẵn sàng thực hiện bổn phận của một công dân hay không. Hãy bỏ phiếu. Hãy thể hiện quan điểm. Hãy đứng lên vì những người khác, nhất là những người yếu đuối, những số phận mong manh. Hãy hiểu rằng mỗi chúng ta có thể tồn tại nơi đây là nhờ một ai đó, ở một nơi nào đó, đã từng đứng lên vì chúng ta. (vỗ tay)
We need every American to stay active in our public life and not just during election time so that our public life reflects the goodness and the decency that I see in the American people every single day. It is not easy. Our brand of democracy is hard. But I can promise that, a little over a year from now, when I no longer hold this office, I will be right there with you as a citizen, inspired by those voices of fairness and vision, of grit and good humor and kindness, that have helped America travel so far.	Chúng ta cân mỗi người dân Mỹ luôn năng động trong xã hội để thể hiện sự tốt đẹp, những phẩm chất đạo đức, và sự lạc quan mà mỗi ngày tôi vẫn thấy hiện hữu trong tâm hồn những người dân nước Mỹ mỗi ngày. Không dễ để làm được điều đó trong nền dân chủ của chúng ta hiện nay. Nhưng tôi xin hứa với các bạn rằng ngày này năm sau, khi tôi không còn giữ chức Tổng thống, tôi sẽ sát cánh bên các bạn với tư cách một công dân Mỹ – một người đã lấy cảm hứng từ những tiếng nói của sự bình đẳng, của tầm nhìn, của lòng cản đảm, của khiếu hài hước, và của lòng vị tha, những tiếng nói đã giúp nước Mỹ có được như ngày hôm nay.
Voices that help us see ourselves not first and foremost as black or white or Asian or Latino; not as gay or straight, immigrant or native born; not Democrat or Republican; but as Americans first, bound by a common creed.	Những tiếng nói ấy đã giúp chúng ta nhìn nhận bản thân trước hết không phải một người da đen hay da trắng, người châu Á hay Latin, người đồng tính hay dị tính, người bản xứ hay nhập cư, cử tri Dân chủ hay Cộng hòa, mà là một người Mỹ.
Voices Dr. King believed would have the final word — voices of unarmed truth and unconditional love. And they’re out there, those voices. They don’t get a lot of attention. They don’t seek a lot of fanfare, but they’re busy doing the work this country needs doing.	Những tiếng nói mà Martin Luther King tin rằng sẽ là tiếng nói của chiến thắng vang lên sau cùng, những tiếng nói của sự thật, của tình yêu vô điều kiện. Những tiếng nói ấy vẫn ở đâu đó ngoài kia, nhưng không nhận được nhiều sự chú ý. Chính những tiếng nói ấy cũng không muốn được chú ý, vì họ đang bận thực hiện những sứ mệnh mà đất nước này cần.
I see them everywhere I travel in this incredible country of ours. I see you, the American people. And in your daily acts of citizenship, I see our future unfolding.	Tôi thấy họ ở khắp mọi nơi trên đất nước vĩ đại của chúng ta. Tôi thấy các bạn, những công dân Mỹ. Trong công việc hàng ngày với trách nhiệm công dân. Tôi nhìn thấy tương lai của chúng ta đang được mở ra.
I see it in the worker on the assembly line who clocked extra shifts to keep his company open, and the boss who pays him higher wages instead of laying him off.	Tôi thấy được điều đó ở người công nhân làm việc thêm giờ tại công xưởng để giúp công ty tiếp tục hoạt động, và ở người sếp chấp nhận tăng lương cho người công nhân ấy để giữ anh lại làm việc.
I see it in the Dreamer who stays up late at night to finish her science project, and the teacher who comes in early, maybe with some extra supplies that she bought, because she knows that that young girl might someday cure a disease.	Tôi thấy được điều đó ở cô bé Dreamer* thức khuya hoàn thiện đề tài khoa học của mình, và ở người giáo viên đến sớm chỉ để dạy cô bé Dreamer tận tình vì anh biết rằng, một ngày nào đó cô bé ấy có thể phát minh ra thuốc chữa bệnh.
	*chỉ người Mỹ có xuất thân là người nhập cư
I see it in the American who’s served his time, made bad mistakes as a child, but now is dreaming of starting over, and I see it in the business owner who gives him that second chance; the protester determined to prove that justice matters; and the young cop walking the beat, treating everybody with respect, doing the brave, quiet work of keeping us safe. (APPLAUSE)	Tôi thấy được điều đó ở một người Mỹ ra tù sau khi đã mãn hạn, và mơ về việc tìm lại chính mình, và trong người chủ cửa hàng đã tạo điều kiện cho anh ấy có cơ hội thứ hai. Tôi thấy được điều đó ở người biểu tình, với quyết tâm chứng minh tầm quan trọng của công lý, và ở người cảnh sát đi bộ tuần tra, đối xử với tất cả mọi người bằng sự tôn trọng, dũng cảm và thầm lặng làm tròn nhiệm vụ đảm bảo an toàn cho mỗi chúng ta. (vỗ tay)
I see it in the soldier who gives almost everything to save his brothers, the nurse who tends to him until he can run a marathon, the community that lines up to cheer him on. It’s the son who finds the courage to come out as who he is, and the father whose love for that son overrides everything he’s been taught. (APPLAUSE)	Tôi thấy được điều đó ở người lính sẵn sàng làm mọi thứ để cứu lấy những người đồng đội, ở người y tá luôn ở bên chăm sóc tận tình cho đến khi người lính ấy có thể tham gia một cuộc chạy marathon, và ở những người xếp hàng cổ vũ người lính ấy hoàn thành cuộc đua. Đó là cậu con trai đã tìm được sự dũng cảm để bộc bạch giới tính thật của mình, và ở người cha mà tình yêu ông dành cho con mình vượt lên tất cả những gì ông đã được dạy trước kia. (vỗ tay)
I see it in the elderly woman who will wait in line to cast her vote as long as she has to; the new citizen who casts his vote for the first time; the volunteers at the polls who believe every vote should count, because each of them, in different ways, know how much that precious right is worth.	Tôi thấy được điều đó ở bà cụ sẵn sàng xếp hàng thật lâu để bỏ phiếu; ở công dân tham gia bầu cử lần đầu; ở những người tình nguyện tại các trạm bỏ phiếu với suy nghĩ rằng bất kì lá phiếu nào cũng có giá trị, bởi mỗi lá phiếu đều thể hiện rằng cái quyền bầu cử thiêng liêng ấy có giá trị đến nhường nào.
That’s the America I know. That’s the country we love. Clear- eyed, big-hearted, undaunted by challenge, optimistic that unarmed truth and unconditional love will have the final word. That’s what makes me so hopeful about our future. (APPLAUSE)	Đó là nước Mỹ mà tôi biết. Đó là nước Mỹ mà chúng ta yêu quý. Những đôi mắt mở rộng. Những trái tim nhân hậu. Tâm thế lạc quan rằng sự thật và tình yêu vô điều kiện sẽ giành chiến thắng. Đó là những gì khiến tôi luôn hi vọng vào tương lai của chúng ta. (vỗ tay)
I believe in change because I believe in you, the American people. And that’s why I stand here, as confident as I have ever been, that the state of our Union is strong. (APPLAUSE)	Tôi tin tưởng vào sự thay đổi bởi vì tôi luôn tin vào các bạn. Đó là lý do tại sao tôi đứng đây hôm nay, tự tin như tôi vốn thế,  tuyên bố rằng, nước Mỹ vẫn vững mạnh. (vỗ tay)
Thank you, God bless you, and God bless the United States of America.	Cảm ơn tất cả các bạn, Chúa phù hộ các bạn, và Chúa phù hộ nước Mỹ.
	translated by Phạm Nguyên Trường
http://www.nytimes.com/2016/01/13/us/politics/obama-2016-sotu-transcript.html?_r=0