The Dangerous Math of Chinese Island Disputes BÀI TOÁN TRANH CHẤP BIỂN ĐẢO NGUY HIỂM CỦA TRUNG QUỐC

The Dangerous Math of Chinese Island Disputes	BÀI TOÁN TRANH CHẤP BIỂN ĐẢO NGUY HIỂM CỦA TRUNG QUỐC
By M. TAYLOR FRAVEL Thursday, Oct. 25.	M. Taylor Fravel 31/10/2012
If history is any guide, there's a real risk Beijing will use force against Japan over the Senkakus.	Nếu lịch sử có bất kỳ một hướng dẫn nào thì có nhiều nguy cơ Bắc Kinh sẽ sử dụng vũ lực chống lại Nhật Bản để lấy quần đảo Senkaku.
China's standoff with Japan over the rocky Senkaku (Diaoyu) Islands has entered its second month. The current confrontation, however, is more dangerous than is commonly believed. China's past behavior in other territorial disputes demonstrates why the Senkaku standoff is primed to explode.	Vụ tranh chấp biển đảo giữa Trung Quốc và Nhật Bản liên quan đến quần đảo Senkaku (Điếu Ngư) đang bước vào tháng thứ hai. Cuộc đối đầu hiện nay lại nguy hiểm hơn những gì đang được nhiều người chứng kiến. Những hành vi trong quá khứ của Trung Quốc liên quan đến các vụ tranh chấp lãnh thổ khác chứng minh lý do tại sao những bế tắc tại Senkaku là tiền đề để vụ này có thể bùng nổ.
Since 1949, China has been involved in 23 territorial disputes with its neighbors on land and at sea. Seventeen of them have been settled, usually through compromise agreements. Nevertheless, China has used force, often more than once, in six of these disputes. And it's these cases that most closely parallel the Senkaku impasse.	Kể từ năm 1949, Trung Quốc đã tham gia vào 23 vụ tranh chấp lãnh thổ với các nước láng giềng trên đất liền và trên biển. Mười bảy vụ trong số đó đã được giải quyết êm thỏa, thường là thông qua các hiệp định thỏa hiệp giữa các nước. Tuy nhiên, Trung Quốc đã sử dụng vũ lực sáu lần trong các vụ tranh chấp này. Và đó là những trường hợp tương tự nhất đối với bế tắc tại Senkaku.
To start, China has usually only used force in territorial disputes with its most militarily capable neighbors. These include wars or major clashes with India, Russia and Vietnam (several times), as well as crises involving Taiwan. These states have had the greatest ability to check China's territorial ambitions.	Thông thường thì Trung Quốc chỉ sử dụng vũ lực trong các vụ tranh chấp lãnh thổ với các nước láng giềng có lực lượng quân sự mà họ có khả năng đối phó. Chúng bao gồm các cuộc chiến tranh hoặc các vụ đụng độ lớn với Ấn Độ, Nga và Việt Nam (nhiều lần), cũng như các cuộc khủng hoảng liên quan đến Đài Loan. Các quốc gia này có khả năng kiểm soát lớn nhất đối với những tham vọng lãnh thổ của Trung Quốc.
In disputes with weaker states, such as Mongolia or Nepal, Beijing has eschewed force because it could negotiate from a position of strength. Japan is now China's most powerful maritime neighbor, with a modern navy and a large coast guard.	Trong các vụ tranh chấp với những quốc gia yếu hơn, như Mông Cổ hay Nepal, thì Bắc Kinh đã né tránh đề cập đến vũ lực vì họ có thể sử dụng sức mạnh [quân sự] trong các cuộc đàm phán. Hiện nay, Nhật Bản là hàng xóm hàng hải mạnh nhất đối với Trung Quốc, với một lực lượng hải quân hiện đại và đội ngũ lính tuần duyên khá lớn.
China has also used force most frequently in disputes over offshore islands such as the Senkakus. Along its land border, China has used force only in about one-fifth of 16 disputes. By contrast, China has used force in half of its four island disputes. Islands are seen as possessing much more strategic, military and economic value because they influence sea-lane security and may hold vast stocks of hydrocarbons and fish.	Trung Quốc cũng đã thường xuyên sử dụng vũ lực trong các tranh chấp liên quan đến biển đảo gần bờ của họ như quần đảo Senkaku. Dọc theo biên giới gần đất liền, Trung Quốc đã ụng sử dụng vũ lực chỉ 1/5 trong tổng số 16 vụ tranh chấp. Ngược lại, một nữa các vụ còn khác thì Trung Quốc đã sử dụng vũ lực đối với 4 hòn đảo tranh chấp. Các quần đảo thường được coi là có giá trị nhiều hơn vì các điều kiện chiến lược, quân sự và kinh tế bởi chúng ảnh hưởng đến an ninh đường biển và có thể chứa đựng nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên, khí đốt và ngư trường.
In addition, China has mostly used force to strengthen its position in disputes where it has occupied little or none of the land that it claims. In 1988, for example, China clashed with Vietnam as it occupied six coral reefs that are part of the Spratly Islands. China had claimed sovereignty over the Spratlys for decades—but had not controlled any part of them before this occupation.	Ngoài ra, Trung Quốc đã chủ yếu sử dụng vũ lực để củng cố vị trí của họ, đặc biệt tại những nơi mà họ chiếm rất ít hoặc thậm chí là không có chủ quyền, điều này có thể giúp họ tuyên bố chủ quyền sau khi chiếm đoạt chúng. Ví dụ như năm 1988, Trung Quốc đã đụng độ với Việt Nam và sau đó họ đã chiếm sáu rạn san hô, một phần trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa trong nhiều thập kỷ, nhưng họ không kiểm soát được bất kỳ một phần đất nào cho đến khi họ chiếm đóng khu vực này.
In cases where China already possessed some of the contested territory, such as a border dispute with Kazakhstan, China had a strong bargaining position and little reason to use force. But in the East China Sea, China does not currently hold any of the Senkaku Islands, which are under Japanese control.	Trong trường hợp Trung Quốc đã kiểm soát được một phần lãnh thổ có tranh chấp, chẳng hạn như trường hợp tranh chấp biên giới với Kazakhstan, thì phía Trung Quốc có vị thế mạnh mẽ hơn, do đó họ ít sử dụng vũ lực để chiếm đoạt. Nhưng trường hợp ở Biển Hoa Đông, Trung Quốc hiện không nắm giữ bất kỳ một phần chủ quyền nào tại quần đảo Senkaku. Quần đảo này hiện đang thuộc quyền kiểm soát của Nhật Bản.
Most importantly, China has used force in territorial disputes during periods of regime insecurity, when leaders have a greater incentive to show resolve: They believe that opposing states seek to take advantage of China's domestic woes, and that a weak or limited response might increase popular discontent.	Quan trọng nhất, Trung Quốc thường sử dụng vũ lực trong các vụ tranh chấp lãnh thổ giữa các thời kỳ mà chế độ của họ suy yếu nhất, vì các nhà lãnh đạo hướng tới động lực lớn hơn là giải quyết vấn đề nội bộ: Họ tin rằng các thành phần đối lập tìm cách tận dụng thời điểm khủng hoảng trong nước, và rằng một phản ứng yếu hoặc hạn chế có thể làm gia tăng những thành phần bất mãn.
China's leaders today may feel on the ropes for several reasons—elite conflict at the highest levels of the ruling Chinese Communist Party; a slowing economy that undermines the legitimacy of the CCP; and a delicate transition of power from one generation of leaders to the next. These factors increase the value of using firm action to signal resolve to both Japan and the Chinese public. They also decrease Beijing's willingness to compromise or be seen as backing down.	Các lãnh đạo Trung Quốc hiện nay có thể cảm thấy nhiều áp lực vì một số lý do: tranh chấp nội bộ giữa các đảng viên ưu tú cao cấp ở thượng tầng trong Đảng Cộng sản đang cầm quyền; một nền kinh tế chậm chạp làm suy yếu tính hợp pháp của Đảng Cộng sản Trung Quốc; và quá trình chuyển đổi quyền lực từ thế hệ này sang thế hệ lãnh đạo kế tiếp. Những yếu tố này làm tăng giá trị của việc sử dụng vũ lực nhằm báo hiệu cách giải quyết đối với Nhật Bản và cả công chúng Trung Quốc. Họ cũng làm giảm thiện chí thỏa hiệp của Bắc Kinh, hay một cách khác là Trung Quốc không muốn khoan nhượng.
To Chinese eyes, Japan's Senkaku moves look like attempts to capitalize on Chinese difficulties. The current standoff began in April, when nationalist Tokyo governor Shintaro Ishihara announced a plan to buy three of the islands from their private Japanese owner. Mr. Ishihara's announcement came just days after Beijing suspended Politburo member Bo Xilai from all his positions in the CCP—arguably the biggest upheaval in elite Chinese politics in more than two decades.	Đối với người Trung Quốc, nước cờ của Nhật Bản tại Senkaku trông giống như Nhật Bản đang cố gắng tận dụng những khó khăn của Trung Quốc. Những bế tắc hiện nay đã bắt đầu hồi tháng Tư, khi Thống đốc Tokyo Shintaro Ishihara, người được biết là có quan niệm dân tộc chủ nghĩa, đã công bố kế hoạch mua lại ba trong những hòn đảo từ chủ sở hữu người Nhật. Tuyên bố của ông Ishihara được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Bắc Kinh đình chỉ tất cả những chức vụ của Ủy viên Bộ Chính trị Bạc Hy Lai trong Đảng Cộng sản Trung Quốc – nhân vật được biết đến như một đảng viên ưu tú tại Trung Quốc trong hơn hai thập kỷ qua.
Diplomatic positions hardened as China's economic growth slowed much faster than expected, an increasing source of worry for Beijing's leaders. Then Japanese Premier Yoshihiko Noda announced his decision to buy the islands on the July anniversary of the 1937 Marco Polo Bridge incident, which marked Japan's bid to conquer all of China. Finally, the sale was completed in September just days before the anniversary of the 1931 Japanese invasion of Manchuria.	Chính sách ngoại giao của Trung Quốc đã trở nên cứng rắn hơn giữa lúc tốc độ tăng trưởng kinh tế của nước này bắt đầu chậm lại nhanh hơn so với dự kiến. Đây là một điều mà các lãnh đạo Bắc Kinh rất lo lắng. Sau đó, Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda đã công bố quyết định mua lại hòn đảo này hôm tháng Bảy nhân dịp ngày kỷ niệm sự cố Marco Polo Bridge năm 1937, đánh dấu ngày Nhật Bản chiến thắng Trung Quốc. Vụ mua bán này đã được hoàn thành trong tháng Chín, chỉ vài ngày trước ngày kỷ niệm cuộc xâm lược của Nhật Bản tại Mãn Châu vào năm 1931.
The final destabilizing factor in the Senkaku standoff is that both sides are simultaneously engaged in other island disputes. South Korean President Lee Myung-bak recently broke with tradition and became the first Seoul leader to visit the disputed Dokdo (Takeshima) Islands, which are occupied by the Koreans but also claimed by Japan. Meanwhile, China has been dueling with Vietnam and the Philippines in the South China Sea. Tokyo and Beijing may both conclude that whoever prevails in the Senkakus will have a better chance at prevailing in these other disputes.	Cuối cùng, các yếu tố gây mất ổn định trong vụ bế tắc Senkaku khác là cả hai đều đang dính vào các tranh chấp với những nước khác. Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak mới đây đã phá vỡ truyền thống và trở thành lãnh đạo đầu tiên đến thăm khu vực tranh chấp tại đảo Dokdo (Takeshima), nơi đang được Hàn Quốc kiểm soát và tranh chấp với phía Nhật Bản. Trong khi đó, Trung Quốc đang đôi co với Việt Nam và Philippines ở Biển Đông. Tokyo và Bắc Kinh đều có thể kết luận rằng bất cứ ai chiếm ưu thế tại quần đảo Senkaku sẽ có cơ hội tốt hơn để tuyên bố chủ quyền tại những nơi có tranh chấp khác.
History is not destiny. China has not used force in a territorial dispute for more than 20 years. Escalation over the Senkakus may be avoided. Nevertheless, the current situation is fraught with danger. Should a fatal incident occur involving government ships from either country, a real crisis may begin whose end cannot be foretold.	Lịch sử không phải là định mệnh. Trung Quốc đã không sử dụng vũ lực trong các vụ tranh chấp lãnh thổ trong hơn 20 năm qua. Những căng thang đang leo thang tại quần đảo Senkaku có thể tránh được. Tuy nhiên, tình hình hiện nay là đầy nguy hiểm. Nếu một sự cố nghiêm trọng xảy ra liên quan đến các tàu chính phủ giữa hai nước thì đây có thể là một cuộc khủng hoảng thực sự mà kết quả không thể báo trước được.
Mr. Fravel is an associate professor of political science and member of the Security Studies Program at MIT, and author of "Strong Borders, Secure Nation: Cooperation and Conflict in China's Territorial Disputes" (Princeton, 2008).	Ông Fravel là giáo sư khoa học chính trị và là thành viên của Chương trình Nghiên cứu An ninh tại Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT). Ông là tác giả của cuốn sách “Biên giới mạnh mẽ, Quốc gia an toàn: Hợp tác và xung đột trong các tranh chấp lãnh thổ của Trung Quốc” do Princeton xuất bản năm 2008 (Strong Borders, Secure Nation: Cooperation and Conflict in China’s Territorial Disputes).
	Translated by Đặng Khương
http://online.wsj.com/article/SB10001424052970203922804578082371509569896.html